Η κρίση χρέους, η Ευρώπη και η Ελλάδα

Του Τηλέμαχου Xυτήρη*Καθημερινή

Το σχέδιο αντιμετώπισης της κρίσης στη Ζώνη του Ευρώ εξελίσσεται μέρα τη μέρα, η Γερμανία χρειάστηκε όμως να διανύσει πολύ μεγάλη απόσταση από τις αρχικές θέσεις της μέχρι να αποδεχθεί την αναγκαιότητά του. 

Και στη διαδρομή της αυτή, διστακτική και με καθυστερήσεις, λειτούργησε ως καταλύτης η Ελλάδα, αρχικά με την οξύτητα των προβλημάτων της, στη συνέχεια με την αναγνώριση των προσπαθειών του λαού της και την επαλήθευση της ανάλυσης της κυβερνητικής ηγεσίας της.

Επρεπε οι αγορές να οδηγήσουν την Ελλάδα σε ακραία και τραγική κατάσταση για να αντιληφθούν κάποιοι παράγοντες της Ευρώπης τον κίνδυνο που κρυβόταν για το ευρώ και την ίδια την υπόσταση της Ενωσης. Η στάση αυτή και η δυστοκία στην παροχή συνδρομής προς την Ελλάδα συνδέονταν, βέβαια, με τις εσωτερικές πολιτικές ισορροπίες κάθε χώρας, αντανακλούσαν όμως και την πεποίθηση ότι «απλώς» η Ελλάδα εισέπραττε τα επίχειρα της αφροσύνης της, χωρίς να συντρέχει άλλη απειλή.

Αυτή η ανάγνωση των πραγμάτων αποδείχθηκε εσφαλμένη. Οι αγορές έστρεψαν τα πυρά τους από την Ελλάδα στην Ιρλανδία και εν συνεχεία στην Πορτογαλία και τον υπόλοιπο ευρωπαϊκό Νότο, η δε Ευρωζώνη αναγκαζόταν να παραδεχθεί την πραγματικότητα με σταδιακά και διστακτικά βήματα. Με καθυστέρηση στήριξε την Ελλάδα, με ανάλογη χρονοτριβή προχώρησε στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, για να οδηγηθεί πλέον στο εξαρχής ζητούμενο – στην αναζήτηση ενός συνολικού μηχανισμού αντιμετώπισης της κρίσης, που θέτει κατ’ ουσίαν τα θεμέλια κοινής οικονομικής διακυβέρνησης.

Η εξέλιξη επιβεβαίωσε την απαρχής εκτίμηση του πρωθυπουργού κ. Γ. Παπανδρέου ότι η κερδοσκοπική επίθεση στην Ελλάδα ήταν το πρώτο επεισόδιο μιας ευρύτερης αναμέτρησης των αγορών με το ευρώ. Μιας αναμέτρησης στην οποία η Ευρωζώνη θα ήταν καταδικασμένη να έπεται των αγορών και να σύρεται από αυτές, αν δεν υιοθετούσε κοινή γραμμή και άμυνα. Η επαλήθευση αυτής της εκτίμησης και οι αποδείξεις που έδωσαν από τότε οι Ελληνες ότι προτίθενται να αναδεχθούν τα μεγάλα βάρη της εξυγίανσης έχουν μεταβάλει και τον τρόπο που αντιμετωπίζεται η χώρα μας.

Οσο για την Ευρώπη, με καταλύτη, έστω… αρνητικό, την Ελλάδα, κινείται προς απτά μέτρα κοινής πολιτικής, σε ένα αρχικό μεν αλλά ουσιαστικό βήμα ενίσχυσης της διαδικασίας ευρωπαϊκής ενοποίησης που έδειχνε οριστικά λησμονημένη.

*Ο κ. Τηλέμαχος Χυτήρης είναι αναπληρ. υπουργός Πολιτισμού.