Καθημερινά υπάρχει καταιγισμός δημοσιευμάτων στη Γερμανία για την Ελλάδα. Το κίνημα των αγανακτισμένων όμως σχεδόν αγνοείται – με εξαίρεση χθες. Γιατί, και τί σημαίνουν τα κινήματα αυτά για την ευρωπαϊκή πολιτική; Πάμε πλατεία; Ένα χιουμοριστικό σύνθημα, το οποίο μέχρι πρόσφατα συμβόλιζε την ανεμελιά των Ελλήνων – και όχι μόνο – έχει μετατραπεί τις τελευταίες εβδομάδες σε ένα πολιτικό σύνθημα μιας μερίδας πολιτών, οι οποίοι διαφωνούν με συγκεκριμένες πολιτικές και πρακτικές. Πώς όμως γίνεται αντιληπτός ο ρόλος του νέου αυτού φαινομένου στη Γερμανία και ποιές θα είναι οι επιπτώσεις του για την ευρωπαϊκή πολιτική και τον παραδοσιακό ρόλο των κομμάτων; Για το θέμα μιλήσαμε με δυο επιστήμονες: τον Βασίλη Τσιάνο, ο οποίος διδάσκει στο τμήμα κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου του Αμβούργου και τον Σίμον Τόινε από το Επιστημονικό Κέντρο του Βερολίνου για την Κοινωνική Έρευνα:
Διαμαρτυρίες στην Αθήνα«Η κατάληψη της πλατείας Συντάγματος δεν λαμβάνεται σχεδόν καθόλου υπόψιν», λέει ο Σίμον Τόινε. Η Ισπανία ήταν ένα μεγάλο θέμα. Η Ελλάδα συνδέεται από γερμανική σκοπιά πάντα με τα έκτροπα που συμβαίνουν».
Παρόμοια είναι και η άποψη του Βασίλη Τσιάνου από το Πανεπιστήμιο του Αμβούργου:
«Η δημοσιογραφική αναπαραγωγή των κινητοποιήσεων γύρω από την πλατεία Συντάγματος έχει έναν καθαρά εξωτικό χαρακτήρα στη Γερμανία. Το πρώτο στοιχείο έχει να κάνει με μια περίεργη ελληνική ιδιομορφία που έχει σχέση με την τρομακτική αγάπη στις κινητοποιήσεις και στις εξεγέρσεις. Το δεύτερο στοιχείο του εξωτισμού έχει να κάνει με το γεγονός ότι δεν μπορούν να συλλάβουν την ένταση και τη διάσταση των κοινωνικών αλλαγών που αυτή τη στιγμή λαμβάνουν χώρα στην Ελλάδα με αποτέλεσμα να κυριαρχεί ένα εξωτικό βλέμμα το οποίο πολύ συχνά έχει ρατσιστικά στοιχεία, όπως είδαμε πριν από μερικές εβδομάδες, τη γνωστή τοποθέτηση της Μέρκελ ότι οι Έλληνες είναι τεμπέληδες και θα πρέπει να δουλεύουν περισσότερο».
Ο πολιτικός φαταλισμός των Γερμανών
Διαμαρτυρίες στην Ισπανία
Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο υπάρχει στη Γερμανία ένας καταιγισμός δημοσιευμάτων γύρω από την Ελλάδα. Γιατί παρά το μεγάλο αυτό ενδιαφέρον για την Ελλάδα είναι τόσο περιορισμένες οι αναφορές – με εξαίρεση φυσικά χθες – στις κινητοποιήσεις των πολιτών. Και πάλι ο Σίμον Τόινε:
«Στη Γερμανία οι διαδηλώσεις, οι οποίες έχουν ως αφορμή οικονομικά και κοινωνικά θέματα, όπως συμβαίνει στην Ελλάδα και στην Ισπανία, στην ουσία τους δεν λαμβάνονται σοβαρά υπόψη διότι πιστεύεται ότι οι αποφάσεις που παίρνονται σε αυτούς τους τομείς, όπως στον τομέα των ιδιωτικοποιήσεων και των περικοπών είναι αδιαμφισβήτητες και δεν υπάρχουν εναλλακτικές».
Ο Σίμον Τόινε πιστεύει πάντως πως το κίνημα αυτό διαθέτει πολύ φαντασία που οι κυβερνώντες ούτε καν να διανοηθούν δεν μπορούν.
‘Η Μεσόγειος ένα τεράστιο κοινωνικό και φαντασιακό εργαστήρι’
Την άποψη του συμμερίζεται και ο Βασίλης Τσιάνος, ο οποίος στην ερώτησή μας για τον ρόλο του κινήματος των αγανακτισμένων σε ευρωπαϊκό επίπεδο απαντά:
«Η Μεσόγειος αυτή τη στιγμή είναι ένα τεράστιο κοινωνικό και φαντασιακό εργαστήρι κοινωνικής ανασυγκρότησης και μιας νέας σχέσης με την πολιτική, η οποία δεν έχει σχέση με τα κόμματα και το υπάρχον πολιτικό σύστημα. Αυτή τη στιγμή η Ευρώπη βιώνει μια τεράστια δημοκρατική πρόκληση που προέρχεται από τη Μεσόγειο».
Ο Σίμον Τόινε υπογραμμίζει μάλιστα πως τα κόμματα στο μέλλον δεν θα έχουν το μονοπώλιο της εξουσίας. Το χειρότερο όμως δεν είναι ότι αποδυναμώνονται τα κόμματα, αλλά ότι τα κοινοβούλια έχουν χάσει τον πραγματικό τους ρόλο να διαμορφώνουν πολιτική:
«Τώρα είναι περισσότερο είτε τα διάφορα λόμπι, είτε οι ομάδες ειδικών, είτε υπερεθνικοί θεσμοί όπως είναι οι Οίκοι Αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας διαφόρων χωρών. Βλέπουμε ότι οι κυβερνήσεις παίρνουν τοις μετρητοίς και εφαρμόζουν αυτά που λένε. Οι πολίτες πλέον με την ψήφο τους δεν έχουν μεγάλο περιθώριο να επηρεάσουν την εξέλιξη της πολιτικής».
Μαρία Ρηγούτσου
Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου