Σίγησε η Σεζάρια

Τελευταία φορά την είδαμε live, φέτος τον Ιούνιο, στον Λυκαβηττό. Η Σεζάρια Εβόρα έδειχνε εξαιρετικά καταπονημένη. Τα σοβαρά προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε εδώ και κάποια χρόνια την είχαν καταβάλει. Λίγους μήνες αργότερα, μόλις τον Σεπτέμβριο, ανακοίνωνε πως εγκαταλείπει το τραγούδι.

Εβαζε μόνη της τη σφραγίδα τέλους στην καριέρα της. Ηταν ο καλλιτεχνικός της αποχαιρετισμός.

Το περίφημο «Sodade» της Σεζάρια Εβόρα ξεπέρασε τα όρια της πιο εμπορικής world και έθνικ μουσικής  

Το Σάββατο ήρθε και το βιολογικό της τέλος, σε ηλικία 70 ετών (27 Αυγούστου 1941 - 17 Δεκεμβρίου 2011). Απεβίωσε σε νοσοκομείο του Sao Vicente, στη γενέτειρά της στο Πράσινο Ακρωτήρι (Capo Verde). Αιτία του θανάτου της; Καρδιοαναπνευστική ανεπάρκεια. Είχε υποβληθεί πέρυσι σε εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς στο Παρίσι, εξαιτίας προβλημάτων στη στεφανιαία αορτή. Από την Παρασκευή το βράδυ βρισκόταν στην εντατική σε κρίσιμη κατάσταση. Δεν τα κατάφερε να βγει νικήτρια και αυτή τη φορά.

Στην Ελλάδα

Η Σεζάρια Εβόρα είχε αναπτύξει ιδιαίτερη σχέση με το ελληνικό κοινό. Εξ ου και οι συχνές επισκέψεις της. Ολοι γνώριζαν το προσωνύμιό της, είχε γίνει κλισέ πια το γνωστό «η ξυπόλυτη ντίβα», επειδή πάντοτε στις συναυλίες της τραγουδούσε χωρίς να φοράει παπούτσια.

Τελευταία της επίσκεψη αυτή που είπαμε, στον Λυκαβηττό, σε μια βραδιά που διοργάνωνε ο «Kosmos 93,6» και ήταν αφιερωμένη στο Πράσινο Ακρωτήρι, έναν προορισμό, που, εξαιτίας ακριβώς της Σεζάρια, έγινε εξαιρετικά δημοφιλής.

Η Luna, μια καινούργια τραγουδίστρια που γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Πορτογαλία αλλά έλκει την καταγωγή της από το Πράσινο Ακρωτήρι, έπαιζε πριν από την Εβόρα εκείνο το βράδυ και με λίγα -λιτά- λόγια, έδωσε το περίγραμμα της μουσικής του Capo Verde.

Η πλούσια παράδοσή του οφειλόταν, εν πολλοίς, σε όλες εκείνες τις διαφορετικές επιρροές που προέκυπταν από το δουλεμπόριο και την αποικιοκρατία, σε Ευρώπη, Αμερική και Αφρική αντίστοιχα. Η Σεζάρια το συγκεκριμένο βράδυ τραγούδησε για περισσότερο από μιάμιση ώρα. Με δυσκολία είναι η αλήθεια και χωρίς ιδιαίτερη ένταση στη φωνή της, αλλά, όπως πάντα, με αστείρευτο πάθος.

Δίχως αμφιβολία, υπήρξε η πιο διάσημη μουσική πρέσβειρα της χώρας της. Το περίφημο «Sodade» ξεπέρασε κατά πολύ ακόμη και τα όρια της πιο εμπορικής world και ethnic μουσικής, πόσω μάλλον τα ακόμη πιο στενά όρια της μουσικής παράδοσης του Πράσινου Ακρωτηρίου, των «mornas». Συνήθως τραγουδούσε στην «κρεολική» διάλεκτο, γεγονός, όμως, που δεν εμπόδισε την επικοινωνία της με το κοινό, αφού υπερίσχυε το συναίσθημα.

Πολλοί συνέκριναν το ερμηνευτικό της στιλ με εκείνο της Αμερικανίδας τζαζ τραγουδίστριας Μπίλι Χολιντέι. Η «Monde», αφού αποθέωνε τη φωνή της, «μια φωνή που λιώνει την ψυχή», έγραφε για την ερμηνεύτρια εκείνη που ανήκει στην «αριστοκρατία των τραγουδιστών των μπαρ» (επειδή νεαρή τραγουδούσε στα μπαρ).

Την καριέρα της την ξεκίνησε αργά, στα 50 της, όταν το 1988 κυκλοφόρησε το «La Diva Aux Pieds Nus», που σημαίνει στη γλώσσα της «ξυπόλυτη ντίβα». Το άλμπουμ της «Cezaria», που βγήκε το 1995, της χάρισε ένα βραβείο Γκράμι και ήταν εκείνο που την έκανε γνωστή παγκοσμίως. Εκατομμύρια πωλήσεις και μία περιοδεία σε πολλές χώρες. Βραβείο Γκράμι κέρδισε και για το άλμπουμ της «Voz D' Amor», το 2003.

Οπως έλεγε και η ίδια, το ανοιχτό της πνεύμα στη μουσική οφειλόταν στο γεγονός ότι πέρασε τα παιδικά της χρόνια στο Mindelo, ένα λιμάνι του Sao Vicente με έντονη νυχτερινή ζωή και ναύτες από την Ευρώπη, την Αφρική, την Αμερική και την Ασία. «Η μουσσική μας είναι πολλά πράγματα μαζί», εξηγούσε παλιότερα σε συνέντευξή της. «Αλλοι πιστεύουν πως είναι μπλουζ ή τζαζ, άλλοι μιλούν για βραζιλιάνικη ή αφρικάνικη μουσική. Κανείς, όμως, δεν ξέρει πραγματικά. Ούτε καν οι παλιότεροι». *

 enet.gr