H λάσπη

Γ. Σαρρής

O Πάσχος Μανδραβέλης είναι ένας έξυπνος άνθρωπος μάλλον. Αν δεν ήταν δεν θα είχε καταφέρει την αναγνωρισιμότητα του και ό,τι άλλο έχει καταφέρει για τον εαυτό του. Άρα μπορεί να αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει γύρω του επαρκώς. Επίσης είναι δημοσιογράφος καριέρας, άρα έχει υποχρεωτικά καλή πληροφόρηση. Τέλος η ενασχόληση του με τον χώρο της "Κεντροαριστεράς" είναι σίγουρο ότι τον κάνει γνώστη των απαραίτητων στοιχείων θεωρίας του Μαρξισμού, σοσιαλισμού κλπ.

Άρα ο Πάσχος ξέρει.

Το πρωί της Πέμπτης όμως τον είδαμε ξανά στη ΝΕΤ σε άλλο ένα παραλήρημα υποστήριξης κάθε "γωνιάς" του μνημονίου να απαιτεί εδώ και τώρα απολύσεις, περικοπές, περιορισμό του "τεράστιου" δημόσιου τομέα και να φτάνει στο σημείο να λέει στην έκπληκτη παρουσιάστρια πως οι δημόσιοι είναι περίπου δυστυχισμένοι αφού δεν έχουν κανενός είδους παραγωγικότητα και δημιουργικότητα να επιδείξουν!

Το ότι έκανε προπαγάνδα ήταν ολοφάνερο από τον τρόπο που επαναλάμβανε σε σημείο βαρετό και εκνευριστικό τα χωρίς την παραμικρή παράθεση κάποιου στοιχείου "επιχειρήματά" του.Ο "δημόσιος τομέας" και το "δεν παράγουμε" ακούστηκαν καμιά 30ριά φορές μέσα σε ελάχιστα λεπτά και μάλιστα με έναν ακατανόητο τόνο μίσους.

Μένω έκπληκτος πάντως με την υπομονή που έχουν απέναντι σε άγριες επιθέσεις δημόσιοι υπάλληλοι όπως π.χ. η παρουσιάστρια της ΝΕΤ σήμερα το πρωί. Και απορώ γιατί δεν κάνουν σε όλους αυτούς τους παραγωγικούς μια απλή ερώτηση.  "Κε Μανδραβέλη τι ακριβώς παράγετε";

Κρίμα για άλλη μια φορά.

Το ότι ο Δημόσιος τομέας δεν είναι τεράστιος δεν θα το αναλύσουμε ξανά, αφού τα έχουμε πει πολλές φορές και γινόμαστε βαρετοί. Εν συντομία μόνο θα πω 3 στοιχεία τα οποία μου κάνει εντύπωση το ότι τα ξέρω εγώ και τα "αγνοούν" τόσοι και τόσοι ειδικοί.

Σε επίπεδο εργαζομένων. Στην Ελλάδα οι ΔΥ (κυβέρνηση, δημ.επιχειρήσεις, ΜΚΟ) αποτελούν το 23% του συνόλου (International Labor Organization), με τη Σουηδία στο 34% τις άλλες Σκανδιναβικές χώρες από 27-30%, την Γαλλία στο 30%, την Ολλανδία στο 27% κλπ.

Σε επίπεδο δημοσίων δαπανών επί του ΑΕΠ είμαστε στο 39% κάτω από Σουηδία, Δανία, Βέλγιο, Φινλανδία, Νορβηγία, Ιταλία, Αγγλία, Γαλλία (έμεινε κανένας;) που κινούνται από το 40% - 57% (Σουηδία).(Τα στοιχεία από τον ΟΟΣΑ)

Σε επίπεδο μισθοδοσίας δε οι μισθοί των ΔΥ στην Ελλάδα αντιστοιχούν στο 9,3% του ΑΕΠ και πάλι κάτω από πολλούς με ΑΕΠ μάλιστα πολύ "καλύτερο" από το δικό μας( Δανία 17% !, Φινλανδία, Γαλλία, Σουηδία, Βέλγιο, Νορβηγία) και σε ίδια επίπεδα σχεδόν με τις άλλες σοβαρές χώρες της Ευρώπης και του κόσμου. Αν συγκρίνουμε με την Μπουργκίνα Φάσο ίσως πράγματι να έχουμε τεράστιο δημόσιο τομέα.

Αυτή και μόνον αυτή είναι η αλήθεια.

΄Τώρα τι θα γίνει αν μικρύνει δραστικά ο δημόσιος τομέας αφήνω να το φανταστείτε σε σχολεία, νοσοκομεία, εφορίες κλπ. Οι ουρές θα φτάνουν έξω από τα κτίρια.

Πάμε όμως στο άλλο επιχείρημα.

"Δεν παράγουμε" λένε βαρετά ξανά και ξανά όλοι οι υποστηρικτές των μνημονιακών πρακτικών.  Εισάγουμε τα πάντα.

Πράγματι το εμπορικό μας ισοζύγιο είναι πολύ κακό. Γιατί όμως άραγε κανείς δεν μπαίνει στον κόπο να μας εξηγήσει το γιατί. Γιατί αφήνουν στον αέρα να αιωρούνται άθλιες, αντιεπιστημονικές και αστήρικτες εντελώς θεωρίες περί τεμπέληδων και άχρηστων. Μήπως γιατί απλά η αλήθεια δεν τους βολεύει;

Αντί πολλών αναλύσεων θα πω μια γνωστή ιστορία, την περιπέτεια ενός καλού έλληνα επιχειρηματία που ρίχνει μια χαρά φως σε όλα τα παραπάνω ερωτηματικά. Μια ιστορία απόλυτα αντιπροσωπευτική, σχεδόν συμβολική, που κάνει όλους να καταλάβουν τι σημαίνει σκληρός ανταγωνισμός με άνισους όρους, για ποιόν δουλεύει στην πραγματικότητα το "μισητό" από τον ιδ. τομέα κράτος, πόσο ελεύθερη είναι η "ελεύθερη αγορά" και βέβαια πως φτάσαμε στο "δεν παράγουμε".

Πριν από αυτό με δύο προτάσεις και μόνο συμπληρώνω τα εξής.

Υπάρχει κανείς που να αμφιβάλλει για το καταστροφικό πλήγμα που επέφερε η λαίλαπα του Χρηματιστηρίου το 1999-2001; Ποιος έφταιγε γι αυτό αν όχι το ίδιο το σύστημα που εξαπάτησε υπέροχα τους πάντες κάνοντας μια εντυπωσιακή ανακατανομή πλούτου υπέρ των κροίσων αλλά και καταστρέφοντας παραγωγικό ιστό και παραγωγικές δυνάμεις; Δεν ακούω τίποτα γι αυτό σαν να μην υπήρξε καν.Σαν να μην έπαιξε κανένα ρόλο στην καταστροφή τόσων μεγάλων και μικρών επιχειρήσεων.

Τι απέγινε η Ελληνική βιομηχανία ενδυμάτων, παπουτσιών, η υφαντουργία, η επιπλοποιία και γενικά η μεταποίηση που αποτελούσε ένα σημαντικό κομμάτι της οικονομίας;

Μα τι άλλο. Τα έφαγε η μαρμάγκα της Παγκοσμιοποίησης αφού μετακόμισαν σε αναζήτηση "κινέζικου μεροκάματου" στα 4 ή μάλλον στα 3 σημεία του ορίζοντα. Άραγε όταν ο Μανδραβέλλης έλεγε ότι δεν είναι αρκετές οι περικοπές που έγιναν, αυτά τα ανταγωνιστικά μεροκάματα εννοούσε;
Και στο κάτω κάτω της γραφής αν σε όσες επιχειρήσεις έχουν απομείνει, το επίπεδο ανάπτυξης της παραγωγής (σχεδιασμός, τεχνολογική υποστήριξη κλπ.) είναι ανεπαρκές- πράγμα που τις κάνει να υστερούν σε ανταγωνιστικότητα- ποιος φταίει; Οι εργαζόμενοι;

Πάμε λοιπόν στην ιστορία μας.

Στη δεκαετία του '70 μια ελληνική επιχείρηση ασχολήθηκε με τον καφέ. Μέσα στα επόμενα χρόνια πάλεψε και κατάφερε όχι μόνο να επιβιώσει αλλά να έχει περίπου 4000 πελάτες μικρούς(καφενεία) και μεγάλους(αλυσίδες σούπερ Μάρκε)
Τότε όμως μπήκε στο μάτι της Νεστλε η οποία έκανε με τη βοήθεια των "νόμιμων" αλλά και ανοιχτά παράνομων μέσων που διέθετε ότι μπορούσε για να τον εξοντώσει. Να σημειώσουμε ότι εκείνη τη στιγμή η Νεστλέ είχε το 94% (!) του μεριδίου αγοράς του στιγμιαίου καφέ (Νεσκαφέ) στην Ελλάδα.
Μιλάμε για τον Γιώργο Δρίτσα που είχε την ατυχία να καταφέρει να παράγει έναν καλό στιγμιαίο καφέ(golden) και να διεκδικεί ένα μικρό μερίδιο της αγοράς έχοντας μάλιστα καταφέρει να αρχίσει κάνει και εξαγωγές (Το κακό εμπορικό ισοζύγιο που λέγαμε...)

Του κάνουν τότε βροχή από δικαστήρια ,αρχίζοντας κανονικό πόλεμο. Με επιχειρήματα από τη γνωμάτευση "ειδικού" από το εξωτερικό-στελέχους και υπαλλήλου της Νεστλέ!- αλλά και με όπλο το ότι η εταιρεία είχε θέση στο Ανώτατο Συμβούλιο του Γενικού Χημείου του Κράτους!! (παράνομα φυσικά) και κατόπιν στον ΕΦΕΤ, και φυσικά εκμεταλλευόμενοι κάθε τρόπο και μέσον κερδίζουν τα δικαστήρια. Το προϊόν κρίνεται περίπου επικίνδυνο και βλαβερό, ενώ ο Γ. Δρουτσας καταστρέφεται από ένα πρόστιμο 1300000000 δρχ και μάλιστα του επιβάλλεται και 5ετής φυλάκιση!!

Έτσι "επιβραβεύει" ο καπιταλισμός.

Η εταιρεία του καταστρέφεται και ο ίδιος είναι για αυτοκτονία. Στο Εφετείο όμως δικαιώνεται.

Αθωώνεται και απαλλάσσεται από όλες τις κατηγορίες. Η Νεστλέ προσφεύγει στον Αρειό Πάγο όπου όμως ξανασάνει και ο Δρίτσας απαλλάσσεται μια για πάντα.
Προσφεύγει στην επιτροπή Ανταγωνισμού, όπου αποκαλύπτονται οι παράνομες τακτικές της Νεστλέ (συμφωνίες με χονδρεμπόρους για μη προώθηση ανταγωνιστικών προϊόντων, πριμοδότηση κάτι σαν δωροδοκία των σούπερ μάρκετ -για να έχει ένα τεράστιο ποσοστό στα ράφια και να αποκλείει τους αντιπάλους της κλπ)
Τίποτα όμως δε δείχνει να προχωράει νομικά για χρόνια.

Τελικά μετά από χρόνια επιμονής και προσπάθειας και αφού ο Δρίτσας έχει φτάσει στο σημείο να μπει απρόσκλητος στη συνεδρίαση της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής και να παλέψει να μην τον πετάξουν έξω για να πει το πρόβλημά του, καταφέρνει να βγει η υπόθεση από τα συρτάρια της Επιτροπής Ανταγωνισμού.

Το αποτέλεσμα ήταν η επιβολή προστίμου 30εκ ευρώ στη Νεστλέ ενώ ο παλιός πρόεδρος της Επ.Ανταγωνισμού Ζησιμόπουλος που είχε διαχειριστεί την υπόθεση θάβοντάς την, καταδικάστηκε σε 9 μήνες φυλακή ενώ η πρόταση ήταν για 2 χρόνια.

Φυσικά κανείς δεν το έμαθε...

Ο Γ.Δρίτσας λοιπόν στα χαρτιά δικαιώθηκε. Όμως στον πόλεμο που του άνοιξε η Εταιρεία τέρας -δηλαδή η προσωποποίηση του καπιταλισμού- με τη βοήθεια του κράτους-υπαλλήλου της, έχασε την εταιρεία του η οποία εν τω μεταξύ συρρικνώθηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό.
Ο άνθρωπος αυτός επίσης είχε το κουράγιο να παλέψει με τα θηρία αδιαφορώντας για το κόστος. Οι πιο πολλοί απλά εγκαταλείπουν απογοητευμένοι. Και το αποτέλεσμα είναι βέβαια να χάνονται χρήσιμες ελληνικές επιχειρήσεις, να χάνεται ανάπτυξη εγχώριων παραγωγικών δυνάμεων, να χάνεται κάθε μέρα η ευκαιρία γι αυτόν τον τόπο να ορθοποδήσει.

Και βέβαια γι αυτό δεν φταίει ο τεράστιος δημόσιος τομέας, ούτε η γραφειοκρατία εξ αιτίας αχρήστων, ούτε κάποια στραβά κεφάλια. Αυτά είναι στην καλύτερη περίπτωση χαζές και αφελείς σκέψεις και βέβαια όχι του Μανδραβέλη ο οποίος όπως είπαμε στην αρχή ξέρει τι συμβαίνει.
Για αυτά φταίει ο σκληρός καπιταλιστικός ανταγωνισμός ο οποίος τρώει τις ίδιες του τις σάρκες και μαζί δυστυχώς και τις δικές μας. Φταίει η χρησιμοποίηση του κράτους από τους Έλληνες και ξένους mega επιχειρηματίες προς όφελός τους, για να εξοντώσουν τον "υγιή ανταγωνισμό" και μαζί και την ανάπτυξη που υποτίθεται πως οι ίδιοι θέλουν και πρεσβεύουν.

Η υπόθεση Τενέζου το 2009 που τα έβαλε με τη ΒΙΟΧΑΛΚΟ και την ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΉ όταν τον εξόντωσαν είναι άλλη μια παρόμοια περίπτωση κι αν ψάξουμε θα βρούμε κι άλλες πολλές.

Σ αυτή τη χώρα είναι φανερό πως οι ιδέες και το δαιμόνιο δεν έλειψαν ποτέ. Χάζευα πριν λίγες μέρες τα παιδιά ενός ΕΠΑΛ στο Αιγάλεω νομίζω, που είχαν φτιάξει ένα ενεργειακό μονοθέσιοαυτοκίνητο και θα μας εκπροσωπούσαν σε διαγωνισμό στο εξωτερικό.

Όλα αυτά όμως, όλο και πιο πολύ σκοντάφτουν ή μάλλον βουλιάζουν σε ένα σύστημα που πλέον τίποτα το προοδευτικό δεν έχει μέσα του. Βρίσκουν διαρκώς τοίχο στην απαίτηση των μεγάλων εταίρων μας να παραμείνουμε μικροί και ταπεινοί. Και βέβαια να παραμείνουμε εξαρτημένοι και πελάτες τους, αλλά πάντως σε καμιά περίπτωση ανεξάρτητοι και ανταγωνιστές τους.
Ας μην ψάχνουμε λοιπόν λύσεις στο σκουπιδότοπο της μείωσης αποδοχών, στην ομίχλη του πολέμου των διάφορων κοινωνικών ομάδων μεταξύ τους και στον εξευτελισμό των εργαζομένων αλλά και κάθε ανθρώπινης υπόστασης.
Η λύση βρίσκεται λίγο πιο πέρα.

Βρίσκεται στη συνειδητοποίηση πως ο κόσμος αυτός τελειώνει και πως κι εμείς όπως γλαφυρά λέει το γνωστό υπέροχο ποίημα, πρέπει με νύχια και με δόντια να σπρώξουμε τον καινούργιο ήλιο που παλεύει να ανατείλει και να τον βγάλουμε από τη λάσπη.