Ο καθηγητής Φρίντριχ Σνάιντερ ήταν κεντρικός ομιλητής στο διήμερο Διεθνές Συνέδριο Επιχειρηματικής Δραστηριότητας (ICIB) για το 2011, το οποίο πραγματοποιείται στη Θεσσαλονίκη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε, η ζημιά από τη διαφθορά στη χώρα μας αναμένεται να διαμορφωθεί φέτος στα 27,3 δισ. ευρώ, έναντι 26,5 δισ. ευρώ το 2010, 24,4 δισ. ευρώ το 2009 και 19,7 δισ. ευρώ το 2008. Το αξιοσημείωτο είναι ότι η ζημιά που προκαλείται από τη διαφθορά διευρύνεται το 2011, παρότι η κυβέρνηση έθεσε ως προτεραιότητα την καταπολέμησή της. Παράλληλα, η Ελλάδα θα είναι το 2011 η μοναδική χώρα μεταξύ των 21 κρατών του ΟΟΣΑ, που θα δει την παραοικονομία της να διογκώνεται, σε σχέση με το 2010 (το μέσο ποσοστό παραοικονομίας στις 21 χώρες υπολογίζεται ότι δεν θα ξεπεράσει φέτος το 13,4%).
Όσον αφορά την κατάταξη της χώρας μας ως προς το βαθμό διαφθοράς, συγκατοικεί με το Λεσότο, την Κολομβία και την Κίνα στην 78η θέση της παγκόσμιας κατάταξης, ενώ υψηλότερα στη λίστα βρίσκονται χώρες όπως το Βανουάτου, το Τρινιδάδ και Τομπάκο, ο Παναμάς και το Σαλβαδόρ. Σημειώνεται ότι η χώρα μας έκανε ένα άλμα 21 θέσεων την τελευταία διετία, αφού μόλις το 2009 βρίσκονταν στην 57η θέση. Πάντως, ο κ. Σνάιντερ υποστήριξε ότι η εν λόγω κατάταξη δεν μπορεί να χαρακτηριστεί πλήρως αξιόπιστη γιατί βασίζεται στη γνώμη των πολιτών και όχι σε αντικειμενικά κριτήρια.
Σύμφωνα με τον ίδιο, κύριος λόγος για την άνθιση της διαφθοράς αποτελούν η απραξία της κυβέρνησης, η οποία δεν τιμωρεί παραδειγματικά όσους υποκύπτουν στον πειρασμό. Τονίζει, δε, ότι το εν λόγω φαινόμενο έχει αρνητικό αντίκτυπο και και στην προσέλκυση επενδύσεων, αφού κανείς δεν θέλει να επενδύσει σε μια διεφθαρμένη χώρα.
Όσον αφορά την παραοικονομία, ο τζίρος της υπολογίζεται στο 25,8% του ΑΕΠ ή 62,8 δισ. ευρώ, έναντι 25,2% του ΑΕΠ το 2010 ή 61,5 δισ. ευρώ. Εντυπωσιακό είναι ότι σύμφωνα με τον κ. Σνάιντερ η αύξηση της «μαύρης» οικονομίας δεν έπρεπε να είναι μεγαλύτερη, ωστόσο το πλήγμα που δέχτηκε η πραγματική οικονομία από την ύφεση επηρέασε και την παραοικονομία.
Ανά τομέα, οι υπηρεσίες αναδεικνύονται ο «πρωταθλητής» κλάδος στην παραοικονομία με τον τζίρο να διαμορφώνεται στα 13,8 δισ. ευρώ. Ακολουθούν η Ψυχαγωγία με 13,2 δισ. ευρώ, οι κατασκευές με 12,6 δισ. ευρώ, τα άλλα επαγγέλματα με 11,9 δισ. ευρώ και τα διάφορα επαγγέλματα και οικιακές υπηρεσίες με 11,3 δισ. ευρώ.
Μερικά ενδιαφέροντα συμπεράσματα που προκύπτουν από την έρευνα του καθηγητή για τις επιπτώσεις του φαινομένου στη χώρα μας, είναι τα εξής:
Όσον αφορά την κατάταξη της χώρας μας ως προς το βαθμό διαφθοράς, συγκατοικεί με το Λεσότο, την Κολομβία και την Κίνα στην 78η θέση της παγκόσμιας κατάταξης, ενώ υψηλότερα στη λίστα βρίσκονται χώρες όπως το Βανουάτου, το Τρινιδάδ και Τομπάκο, ο Παναμάς και το Σαλβαδόρ. Σημειώνεται ότι η χώρα μας έκανε ένα άλμα 21 θέσεων την τελευταία διετία, αφού μόλις το 2009 βρίσκονταν στην 57η θέση. Πάντως, ο κ. Σνάιντερ υποστήριξε ότι η εν λόγω κατάταξη δεν μπορεί να χαρακτηριστεί πλήρως αξιόπιστη γιατί βασίζεται στη γνώμη των πολιτών και όχι σε αντικειμενικά κριτήρια.
Σύμφωνα με τον ίδιο, κύριος λόγος για την άνθιση της διαφθοράς αποτελούν η απραξία της κυβέρνησης, η οποία δεν τιμωρεί παραδειγματικά όσους υποκύπτουν στον πειρασμό. Τονίζει, δε, ότι το εν λόγω φαινόμενο έχει αρνητικό αντίκτυπο και και στην προσέλκυση επενδύσεων, αφού κανείς δεν θέλει να επενδύσει σε μια διεφθαρμένη χώρα.
Όσον αφορά την παραοικονομία, ο τζίρος της υπολογίζεται στο 25,8% του ΑΕΠ ή 62,8 δισ. ευρώ, έναντι 25,2% του ΑΕΠ το 2010 ή 61,5 δισ. ευρώ. Εντυπωσιακό είναι ότι σύμφωνα με τον κ. Σνάιντερ η αύξηση της «μαύρης» οικονομίας δεν έπρεπε να είναι μεγαλύτερη, ωστόσο το πλήγμα που δέχτηκε η πραγματική οικονομία από την ύφεση επηρέασε και την παραοικονομία.
Ανά τομέα, οι υπηρεσίες αναδεικνύονται ο «πρωταθλητής» κλάδος στην παραοικονομία με τον τζίρο να διαμορφώνεται στα 13,8 δισ. ευρώ. Ακολουθούν η Ψυχαγωγία με 13,2 δισ. ευρώ, οι κατασκευές με 12,6 δισ. ευρώ, τα άλλα επαγγέλματα με 11,9 δισ. ευρώ και τα διάφορα επαγγέλματα και οικιακές υπηρεσίες με 11,3 δισ. ευρώ.
Μερικά ενδιαφέροντα συμπεράσματα που προκύπτουν από την έρευνα του καθηγητή για τις επιπτώσεις του φαινομένου στη χώρα μας, είναι τα εξής:
- Το κράτος δεν έχει τόσο σημαντικές φορολογικές απώλειες, αφού τα δύο τρίτα των εσόδων από την οικονομία δαπανώνται στην επίσημη οικονομία.
- Το 40% με 50% των δραστηριοτήτων στη σκιώδη οικονομία συμπληρώνουν τις δραστηριότητες της επίσημης οικονομίας, γεγονός που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η «μαύρη» οικονομία δεν ζει αποκλειστικά εις βάρος της επίσημης.
- Τα εισοδήματα που αντλούνται στην παραοικονομία βελτιώνουν το επίπεδο διαβίωσης για έναν στους τρεις εργαζόμενους στην Ελλάδα.
Ένα ενδιαφέρον στοιχείο που προκύπτει από την έρευνα είναι ότι η παραοικονομία έχει δυναμική παρουσία και στις υπόλοιπες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, καθώς αναμένεται να ανέλθει φέτος στο 21,6% του ΑΕΠ στην Ιταλία, στο 19,4% στην Πορτογαλία και στο 19,2% στην Ισπανία. Στον αντίποδα οι ΗΠΑ με 7% είναι η χώρα με το μικρότερο μέγεθος «μαύρης» οικονομίας ως ποσοστό του ΑΕΠ, ενώ εντυπωσιακά χαμηλά ποσοστά καταγράφουν, η Αυστρία με 8% του ΑΕΠ και η Ολλανδία με 9,8% του ΑΕΠ.
Για την καταπολέμηση της παραοικονομίας ο κ. Σνάιντερ προτείνει α) να επιστρέφεται ο ΦΠΑ σε υπηρεσίες έντασης εργασίας, ώστε να είναι ισχυρότερο το κίνητρο νόμιμης παροχής των υπηρεσιών αυτών, αλλά και β) να δοθούν φορολογικά κίνητρα που θα αναδείξουν τις δαπάνες των νοικοκυριών που αφορούν την κατοικία τους.
Για την καταπολέμηση της παραοικονομίας ο κ. Σνάιντερ προτείνει α) να επιστρέφεται ο ΦΠΑ σε υπηρεσίες έντασης εργασίας, ώστε να είναι ισχυρότερο το κίνητρο νόμιμης παροχής των υπηρεσιών αυτών, αλλά και β) να δοθούν φορολογικά κίνητρα που θα αναδείξουν τις δαπάνες των νοικοκυριών που αφορούν την κατοικία τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου