Ομιλία Βαγγέλη Αποστόλου, βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ Εύβοιας, Συντονιστή θεμάτων Αγροτικής Πολιτικής της Κ.Ο.,

κατά τη συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής του σ/ν του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων: Έρευνα, Τεχνολογική Ανάπτυξη και Καινοτομία και άλλες διατάξεις.

«Επιχείρησα λίγο πριν να πάρω τις τροπολογίες για να δω τουλάχιστον τις υπουργικές και συναδέλφων βεβαίως και πραγματικά δεν πρόφτασα ούτε καν στη σειρά να τις βάλω. Και εκπλήσσομαι ιδιαίτερα για τον Υπουργό τον κ. Λοβέρδο, πώς είναι δυνατόν να δέχεται εκπρόθεσμες τροπολογίες από συναδέλφους του Υπουργούς, πόσο μάλλον όταν δέχεται τροπολογίες από συναδέλφους Βουλευτές.

Έχω μία στα χέρια μου, την τροπολογία 2041, η οποία αναφέρεται σε θέματα δυνατότητας παρέκκλισης πολεοδομικών ρυθμίσεων. Χθες είχαμε συνάντηση με τον Αναπληρωτή Υπουργό, τον υπεύθυνο για τα πολεοδομικά θέματα και μας ενημέρωνε για το σχέδιο που θέλει σε λίγες μέρες να μας φέρει σχετικά με τροποποιήσεις του πολεοδομικού σχεδιασμού των σχεδίων πόλεων. Δεν μπορούσε, δηλαδή, αυτό το συγκεκριμένο να το κρατήσει μέσα στην κουβέντα που θα κάνουμε και να ερχόμαστε σήμερα να συζητάμε ότι πρέπει να δίνεται κατ’ εξαίρεση η δυνατότητα σε ευαγή ιδρύματα να μπορούν καθ’ ύψος και κατά πλάτος να παραβιάζουν αυτά που σήμερα ισχύουν;

Αυτά δεν δείχνουν σοβαρότητα. Επανέρχομαι στην τακτική με την οποία ο Υπουργός Παιδείας, ο κ. Λοβέρδος, αντιμετωπίζει τα ζητήματα νομοθετικών πρωτοβουλιών. Όμως, θα έλθω στο συγκεκριμένο σχέδιο νόμου.

Κύριε Υπουργέ, ο ερευνητικός κόσμος άλλα περίμενε και άλλα τους φέρατε. Κοντά σ’ αυτούς περίμενε και ένας άλλος κόσμος, αυτός που θέλει να είναι η έρευνα το βασικότερο εργαλείο στήριξης της παραγωγικής δραστηριότητας. Αυτό σήμερα ζητάει ο κόσμος, ιδιαίτερα αυτός που έχει σχέση με την παραγωγική διαδικασία.

Για παράδειγμα, επειδή ασχολούμαι ιδιαίτερα με τον αγροτικό χώρο, είμαστε πάρα πολλοί συνάδελφοι, οι οποίοι αναφερόμαστε διαρκώς στον ρόλο της πρωτογενούς παραγωγής στην οικονομία της χώρας. Ωστόσο, δεν θα βρείτε μία λέξη που να έχει σχέση με τη γεωργική έρευνα στο νομοσχέδιο. Πουθενά δεν εμφανίζεται. Ενώ μπορούσε να συμβάλει αποφασιστικά στην ανασυγκρότηση του αγροτικού χώρου, δυστυχώς έχει υποστεί μία σοβαρή καθίζηση και αδυνατεί να στηρίξει τη γεωργική παραγωγή.

Θα αναφερθώ εν ολίγοις. Το πρώτο βήμα στην υποβάθμισή της ήταν η ένταξη του μοναδικού ερευνητικού ιδρύματος, του ΕΘΙΑΓΕ, στον Οργανισμό «ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ». Ξέρουμε ότι υπήρξαν μνημονιακές πολιτικές επιταγές και ανταποκριθήκατε άμεσα.

Επίσης, τα τελευταία είκοσι χρόνια αρκετοί ερευνητικοί οργανισμοί, ιδιαίτερα στον χώρο της γεωργίας, όπως ο «ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ» που σας προανέφερα, έχουν αποψιλωθεί και πολλά ινστιτούτα έχουν κλείσει, καθώς δεν διαθέτουν ούτε έναν ερευνητή. Αυτό έγινε, για παράδειγμα, στα ινστιτούτα φυτοπροστασίας Θεσσαλονίκης και Βόλου.

Επειδή αυτήν την περίοδο γίνεται -αυτό λένε οι πληροφορίες μας- αξιολόγηση του οργανισμού «ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ» από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, εμείς από αυτά που πληροφορούμαστε θεωρούμε ότι μάλλον κακές ημέρες έρχονται.

Θέλω να σας ρωτήσω: Μήπως αυτή η αξιολόγηση έχει συνδεθεί και με απολύσεις υπαλλήλων του ΕΘΙΑΓΕ, απολύσεις, οι οποίες έχουν σχέση με τις μνημονιακές επιταγές και τις δεσμεύσεις μας; Είναι ερώτημα που μένει για εμάς.

Επίσης, οι υποδομές και ο εξοπλισμός των περισσότερων ερευνητικών ινστιτούτων είναι υποτυπώδης ή πεπαλαιωμένος και σε καμμιά περίπτωση δεν μπορεί να στηρίξει τις ανάγκες για σύγχρονη έρευνα. Αντίθετα, έχει αρχίσει η εκποίηση. Το ξέρετε ότι η Λυκόβρυση ετοιμάζεται μέσω ΤΑΙΠΕΔ να ιδιωτικοποιηθεί.

Επίσης, είναι πάρα πολύ εντυπωσιακό –όπως σας είπα και προηγούμενα- ότι στο σχέδιο νόμου δεν γίνεται αναφορά στη γεωργική έρευνα, ούτε καν σ’ ένα εθνικό σχέδιο δράσης στον γεωργικό χώρο, που, βεβαίως, προϋποθέτει ότι θα υπήρχε και αναφορά στη γεωργική έρευνα.

Φαίνεται, λοιπόν, ότι αγνοείτε εντελώς τον συγκεκριμένο χώρο. Δεν σας απασχολούν τα ινστιτούτα, πώς θα αποκτήσουν υποδομές και πώς θα μπορέσουν να ανταποκριθούν και -στο κάτω-κάτω αυτό που λέτε- να γίνουν ανταγωνιστικά για να μπορούν να προσελκύσουν ερευνητικά προγράμματα. Φαίνεται ότι με μαθηματική ακρίβεια η δημόσια, η κρατική -θα έλεγα- έρευνα θα συνεχίσει να υποβαθμίζεται και σε λίγο θα αδυνατεί στοιχειωδώς να ανταποκριθεί στις ανάγκες της πρωτογενούς παραγωγής.

Βέβαια, στο σχέδιο νόμου γίνεται και αναφορά στη χρηματοδότηση ιδιωτικών καινοτόμων επιχειρήσεων, χωρίς να γίνεται λόγος για τα κριτήρια, με τα οποία μία ιδιωτική επιχείρηση θα θεωρηθεί καινοτόμος. Φαίνεται, λοιπόν και εκεί ξεκάθαρα ότι στόχος σας είναι η άμεση υπηρέτηση ιδιωτικών συμφερόντων στον συγκεκριμένο χώρο.

Μέχρι τώρα βασική προϋπόθεση για τη συμμετοχή ιδιωτικών επιχειρήσεων σε ερευνητικά προγράμματα ήταν η συνεργασία με ερευνητικά ή ακαδημαϊκά ιδρύματα που διαθέτουν ερευνητικές ομάδες. Αντίθετα, όλο και βάζετε στον κλάδο τη λογική της αναγκαστικότητας ως βασικό παίχτη λειτουργίας, που στην προκειμένη περίπτωση αντιλαμβάνεται κανείς την ανταγωνιστικότητα. Απευθύνεται ιδιαίτερα στον ιδιωτικό τομέα, αφού ούτε καν δεσμεύεστε και για δημόσιους πόρους στον χώρο της έρευνας. Άρα, λοιπόν, ανοίγετε πραγματικά τον συγκεκριμένο χώρο στα ιδιωτικά συμφέροντα.

Εμείς έχουμε πολλά ερωτήματα, τα οποία δεν έχουν απαντηθεί.

Γιατί αγνοείτε, κύριε Υπουργέ, τα υφιστάμενα ερευνητικά κέντρα; Μήπως θέλετε, αγνοώντας τα, να δείξετε ότι η απαξίωση του έργου που επιτελούν μέχρι σήμερα είναι ο βασικός σας στόχος; Μήπως θέλετε μέσα από αυτήν τη συγκεκριμένη πολιτική να μεταφέρετε ουσιαστικά όλο το ερευνητικό έργο σε συγκεκριμένα συμφέροντα; Τι γίνεται;

Σας είπα και προηγουμένως ότι πραγματικά ο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ έχει ένα ιδιαίτερο ρόλο πέραν του ερευνητικού και εκπαιδευτικού. Γίνεται μια συζήτηση αυτήν την ώρα ότι έρχεται ένα νομοσχέδιο εν κρυπτώ. Κανείς μας δεν έχει πληροφορηθεί.

Τι ετοιμάζεστε να κάνετε σε ένα χώρο –ολοκληρώνω, όπως ξεκίνησα στην αρχή- τον οποίο όλοι θεωρούμε τον χώρο που μπορεί να συμβάλλει στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και ιδιαίτερα της υπαίθρου;

 Με την τωρινή ρύθμιση δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο.»