Το πετυχημένο PSI που ... απέτυχε

Του Νίκου Καρούτζου

Το PSI πέτυχε αλλά μπορεί να αποδειχτεί αποτυχημένο. Και ο λόγος είναι τα ομόλογα ξένου δικαίου όπου παρά τις προσπάθειες που έγιναν στο προσκήνιο αλλά και το παρασκήνιο το αποτέλεσμα δεν θα μπορούσε να κριθεί ως επιτυχημένο.

Και ο λογαριασμός δεν θα αργήσει να έλθει καθώς στις 15 Μαΐου λήγει το πρώτο ομόλογο ξένου δικαίου που δεν μετέχει στο PSI ύψους 450 εκ Ευρώ.

Αποτελεί το πρώτο αλλά και σημαντικό test αποκάλυψης των πραγματικών προθέσεων της Ελλάδας για τα ομόλογα που έμειναν εκτός PSI των οποίων το συνολικό ύψος είναι περί τα 6,5 δις Ευρω.

Ποιος θα αποφασίσει;

Σημειώνεται ότι το επόμενο ομόλογο ξένου δικαίου λήγει το Σεπτέμβριο του 2012 και είναι ύψους 190 εκ Ευρώ. Ουσιαστικά μέσα στη χρονιά προκύπτει μια πρόσθετη ταμειακή ανάγκη για την Ελλάδα που υπερβαίνει τα 500 εκ Ευρώ αν ληφθεί υπό όψιν ότι αν γινόταν δεκτό το PSI από τους κατόχους των δύο συγκεκριμένων ομολόγων θα έπρεπε να καταβληθούν και μετρητά στα πλαίσια της ανταλλαγής.

Το πρώτο ερώτημα βέβαια που τίθεται είναι ποια κυβέρνηση θα αποφασίσει στις 15 του μηνός. Γιατί υπάρχει πιθανότητα αν δει κάποιος τις τελευταίες δημοσκοπήσεις που δημοσιεύτηκαν να μην υπάρχει κυβέρνηση στις 15 του μήνα. Ακόμα όμως και αν δεχτούμε ότι θα υπάρχει είναι αμφίβολο αν θα έχουν προλάβει να εγκατασταθούν οι νέοι υπουργοί.

Ουσιαστικά δηλαδή το μείζον ζήτημα που τίθεται για το συγκεκριμένο ομόλογο είναι πολιτικό. Τα πράγματα περιπλέκονται ακόμα περισσότερο αν αναλογιστεί κάποιος ότι ο επικεφαλής του ΟΔΔΗΧ κ Πέτρος Χριστοδούλου τελεί υπό αποχώρηση και οι πληροφορίες τον φέρουν να έχει δώσει καταληκτική προθεσμία αποχώρησης την 25^η Μαίου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι κάτοχοι ομολογιών του ομολόγου του ΟΣΕ που λήγει στις 15 Μαΐου αναμένεται να τηρήσουν σκληρή στάση. Και αυτό είναι εμφανές από το γεγονός ότι στην τελευταία συνέλευση κάτοχοι ομολογιών αξίας μόλις 14,1 εκ Ευρώ ψήφισαν υπέρ της αποδοχής της πρότασης της ελληνικής κυβέρνησης.

«Δεν πληρώνω»

Η τελευταία από την πλευρά της είναι προφανές ότι έχει την επιλογή να μην πληρώσει. Όμως αυτό ουσιαστικά συνιστά “Fail to pay” που σε απλά ελληνικά μεταφράζεται σε κανονική χρεοκοπία. Οι δηλώσεις που έχουν γίνει και από ευρωπαίους αξιωματούχους στο πρόσφατο παρελθόν δείχνει ότι η «γραμμή» είναι να μην πληρωθούν τα ομόλογα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο επικεφαλής του Eurogroup, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, είχε δηλώσει προ μηνός ότι η μη αποπληρωμή των ομολόγων αυτών δεν θα οδηγήσει σε χρεοκοπία.

Όμως αυτή η τακτική μπορεί να σύρει στα δικαστήρια την Ελλάδα επί χρόνια και να της δημιουργήσει στο μέλλον σημαντικά εμπόδια αν έχει την πρόθεση να ξαναβγεί στις αγορές και να δανειστεί. Και μετά το 2015 αν δεν υπάρξει νέο πακέτο βοήθειας η Ελλάδα επιβάλλεται να βγει στις αγορές προκειμένου να καλύψει το έλλειμμα χρηματοδότησης του προϋπολογισμού που θα προκύψει, όπως αναφέρει και το ΔΝΤ.

Οι … άλλες λύσεις

Βεβαίως υπάρχουν και άλλες επιλογές υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρχει αρμόδιος για να τις αποφασίσει.  Μπορεί για παράδειγμα να αγοραστεί το ομόλογο σε άλλη προσφορά χωρίς αυτό να ανακοινωθεί από μια μερίδα κατόχων των ομολόγων αυτών. Μια τέτοια κίνηση είναι προφανές ότι θα διαρρήξει το μέτωπο των ομολογιούχων αλλά αν γίνει γνωστή είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν αντιδράσουν από τους … ριγμένους μετόχους

Μπορεί επίσης να ζητηθεί μια ανακωχή μέχρι να βρεθεί μια λύση μεταξύ των δύο πλευρών ώστε να αποφευχθούν οι προσφυγές στα δικαστήρια. Τέλος υπάρχει και μια άλλου είδους λύση που μπορεί να "ταρακουνήσει" το σύνολο των κατόχων των ομολόγων που δεν δέχτηκαν το PSI.

Να ξεκινήσουν οι διαδικασίες διακοπής της διαπραγμάτευσης σε οργανωμένες αγορές των ομολόγων αυτών με πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης. Μια τέτοια κίνηση μπορεί να προκαλέσει ανησυχία στους κατόχους των ομολόγων καθώς θα γίνει πολύ δυσκολότερη η ρευστοποίηση των τίτλων που κατέχουν.

Με δεδομένο όμως  ότι είναι άγνωστοι οι κάτοχοι δεν αποκλείεται μεγάλο ποσοστό να ανήκει σε ισχυρά χαρτοφυλάκια που έχουν την υπομονή να περιμένουν και την πολυτέλεια ατελείωτων δικαστικών αγώνων.

Η ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΙΔΙΩΤΩΝ ΟΜΟΛΟΓΙΟΥΧΩΝ

Βέβαια οι δικαστικοί αγώνες έχουν ξεκινήσει ήδη από κατόχους ομολόγων ελληνικού δικαίου των οποίων τα ομόλογα κουρεύτηκαν υποχρεωτικά.  Ήδη οι ιδιώτες ομολογιούχοι έχουν συστήσει το Σύνδεσμο Φυσικών προσώπων και πιέζουν ασφυκτικά για την εξεύρεση λύσης. Μια λύση στην οποία δεσμεύτηκε πριν το κούρεμα ο κύριος Βενιζέλος ο οποίος στη συνέχεια τα … γύρισε.

Πάντως γενικότερα και τα δύο μεγάλα κόμματα υπόσχονται λύση στο ζήτημα χωρίς ωστόσο να δεσμεύονται για τον τρόπο. Έτσι ο Σύνδεσμός έστειλε στα κόμματα ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ, ΛΑΟΣ, Δημοκρατική Αριστερά, Δημοκρατική Συμμαχία, Ανεξάρτητους Έλληνες και Κοινωνική Συμφωνία επιστολή με την οποία του ζητά να απαντήσουν τι λύση θα δώσουν μέχρι τις 2 Μαΐου.

Πάντως αν υπάρξει λύση επικρατέστερο φαίνεται το σενάριο του συμψηφισμού των ζημιών με μελλοντικές φορολογικές υποχρεώσεις που μπορεί κιόλας να τιτλοποιηθεί ώστε να είναι άμεση η ανάκτηση ενός σημαντικού ποσοστού των χρημάτων.

Ακόμα όμως και αυτό να γίνει ο εγκλωβισμός είναι δεδομένος. Και αυτό διότι πέρα από το 53,5% κούρεμα στην ονομαστική αξία  46,5% οι ομολογιούχοι λαμβάνουν έλαβαν 23 διαφορετικά ομόλογα με επιτόκια που κυμαίνονται από 0,6% έως και 3,65%, με διάρκειες από έξι μήνες έως και 30 χρόνια.

Πάντως παρά τις διαπραγματεύσεις ο Σύνδεσμός Φυσικών Προσώπων μαζεύει εξουσιοδοτήσεις για να κινηθεί δικαστικά μέχρι το τέλος Μαΐου εκπροσωπούμενος

από τα Δικηγορικά Γραφεία Κώστα Χ. Χρυσόγονου (Συνταγματολόγος- καθηγητής Αριστοτελείου) και Ιωάννη Α. Γκιτσάκη.

Η μεγάλη «κλοπή»

Πάντως στη χειρότερη μοίρα βρίσκονται όχι οι κάτοχοι ομολόγων που τα αγόρασαν για επενδυτικούς σκοπούς αλλά εκείνοι που τα πήραν με το … ζόρι όπως οι υπάλληλοι της Ολυμπιακής. Στη συγκεκριμένη περίπτωση απολύθηκαν και έναντι σημαντικού ποσοστού της αποζημίωσης έλαβαν ομόλογα που έληγαν τον Ιούνιο του 2012. Μάλιστα τα ομόλογα τα έλαβαν με μεταχρονολογημένη νομοθετική ρύθμιση. Ουσιαστικά δηλαδή το δημόσιο αφού παραβίασε την εργατική νομοθεσία μη καταβάλλοντας την αποζημίωση απόλυσης στους υπαλλήλους της πρώην Ολυμπιακής στη συνέχεια τους υποχρέωση να πάρουν ομόλογα. Τώρα τα ομόλογα αυτά κουρεύτηκαν όπως όλα τα υπόλοιπα με αποτέλεσμα να χαθούν τεράστια ποσά αποζημιώσεων. Όλη αυτή η μεθόδευση ίσως και να συνιστά τη μεγαλύτερη «κλοπή» που έχει γίνει στη σύγχρονη Ελλάδα από φορολογούμενους πολίτες.