ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ: ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

Με τις θέσεις των έξι κομμάτων της Αριστεράς για την Αυτοδιοίκηση ξεκινά την αντίστροφη μέτρηση προς τις εκλογές η aftodioikisi.gr. Στο ρεπορτάζ αποτυπώνονται οι θέσεις των ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, Δημοκρατική Αριστερά, Κοινωνική Συμφωνία, Οικολόγοι, και ΑΝΤΑΡΣΥΑ

που συμφωνούν σε γενικές γραμμές ότι πρέπει να υπάρξουν σημαντικές αλλαγές έως και κατάργηση του «Καλλικράτη», ενώ στην ατζέντα βάζουν τα θέματα της απλής αναλογικής στις εκλογές για την Αυτοδιοίκηση αλλά και του κοινωνικού ρόλου των ΟΤΑ, ειδικά στην εποχή της κρίσης.

Θα ακολουθήσουν οι προτάσεις των κομμάτων της Δεξιάς και το αφιέρωμα θα κλείσει με τις θέσεις των, μέχρι στιγμής, μεγαλύτερων κομμάτων: του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ.

Αναλυτικά οι θέσεις των κομμάτων της Αριστεράς είναι οι εξής:

ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ
Απλή αναλογική στις αυτοδιοικητικές εκλογές,
έμμεση εκλογή δημάρχων και περιφερειαρχών
Οι θέσεις του ΚΚΕ παραμένουν «αναλλοίωτες» από τις αυτοδιοκητικές εκλογές του 2010, σύμφωνα με τις οποίες «το γνωστό σχέδιο "Καλλικράτης" είναι η προαποφασισμένη από 10ετίας νέα αλλαγή της διοικητικής δομής είναι πλήρως εναρμονισμένη με την πολιτική στήριξης της κερδοφορίας των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, που αποκτούν, μέσω των νέων θεσμών, μεγαλύτερες δυνατότητες δράσης και κερδοφορίας, αδειάσματος της τσέπης των εργαζομένων»...

«Ο "Καλλικράτης", ο οποίος στη βασική του φιλοσοφία στηρίχτηκε στις αποφάσεις και συνθήκες της ΕΕ, εκπονήθηκε με όχημα την ΚΕΔΚΕ και την ΕΝΑΕ με τη συμφωνία στους στρατηγικούς στόχους, τη σύμπνοια και τη συνεργασία των στελεχών της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ διαμορφώνει 13 περιφερειακούς μηχανισμούς του κράτους και 325 τοπικούς - δημοτικούς κρατικούς μηχανισμούς. Οι νέες τοπικές διοικήσεις δεν έχουν καμιά σχέση με την έννοια της Τοπικής "Αυτοδιοίκησης", που άλλωστε έχει αλλοιωθεί εδώ και πολλά χρόνια και τυπικά με τον "Καποδίστρια 1" του ΠΑΣΟΚ και τις αντιδραστικές μεταρρυθμίσεις που επέβαλε η ΝΔ ενταγμένες όλες στις αντίστοιχες αντιλαϊκές κατευθύνσεις της Ε.Ε».

Όπως λέει το ΚΚΕ, «με τον "Καλλικράτη" θεσμοθετούνται, στις σημερινές συνθήκες αναγκών του κεφαλαίου, τα τρία επίπεδα της αστικής κρατικής δομής: κεντρική - περιφερειακή και τοπική διοίκηση. Καμιά αυταπάτη! Καμιά διοικητική μεταρρύθμιση του αστικού κράτους δεν μπορεί να υπηρετήσει τη λαϊκή οικογένεια... Η "Αυτοδιοίκηση" και η "αποκέντρωση" στην Ελλάδα έχουν γίνει ένα ακόμα προπαγανδιστικό σύνθημα στα χείλη των εκπροσώπων της δικτατορίας των μονοπωλίων και του κράτους τους, προκειμένου να συσκοτίσουν την ουσία της "μεταρρύθμισης" που βάζει ταφόπλακα στα δικαιώματα των λαϊκών στρωμάτων σε όλους τους τομείς της καθημερινότητάς τους, ακόμα και σε αυτήν την παρωδία "Αυτοδιοίκησης" - "αποκέντρωσης" που γνωρίσαμε τις τελευταίες δεκαετίες».

Τι προτείνει, μεταξύ άλλων, το ΚΚΕ και μάχεται για αυτό;

• Κατάργηση κάθε είδους τοπικής φορολογίας, ανταποδοτικών, αντισταθμιστικών και άλλων τελών, όπως του τέλους παρεπιδημούντων για τις μικρές επιχειρήσεις, καθώς και κάθε έμμεσης φορολογίας (ΦΠΑ σε είδη πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης, σε υπηρεσίες Υγείας, σε φάρμακα και σε οικιακά τιμολόγια των πρώην ΔΕΚΟ) που χτυπάνε το λαϊκό εισόδημα.
  
• Αμεση κατάργηση όλων των διοδίων σε όλη τη χώρα.
  
• Αύξηση της φορολόγησης κατά 45% των επιχειρηματικών κερδών, της εκκλησιαστικής περιουσίας και αύξηση του ΦΠΑ στα είδη πολυτελείας.
  
• Πλήρης και επαρκής κρατική χρηματοδότηση όλων των οργάνων της τοπικής διοίκησης από τον κρατικό προϋπολογισμό για τη λειτουργία των υπηρεσιών τους.
  
• Διεκδικούμε την πλήρη επιστροφή των παρακρατηθέντων. Τα χρήματα αυτά ανήκουν στους εργαζόμενους. Αφαιρούνται, άμεσα ή έμμεσα, από το εισόδημά τους και αναπληρώνονται από πρόσθετους φόρους και τέλη που επιβάλλονται σε βάρος τους.
  
• Κεντρικός σχεδιασμός από ανάλογους κρατικούς φορείς, που θα προγραμματίζουν, θα κατασκευάζουν και θα διαχειρίζονται έργα σύμφωνα με τα προβλήματα και τις ανάγκες των εργαζομένων (π.χ. λαϊκή κατοικία, σύγχρονα σχολεία, προσχολικά κέντρα, πολιτιστικά κέντρα, κέντρα υγείας, προστασία από πλημμύρες, πυρκαγιές, σεισμούς, έντονα καιρικά φαινόμενα, κατολισθήσεις, αποκλεισμούς από χιονοπτώσεις κ.λπ., ρύπανση του αέρα, ρύπανση και μόλυνση των υδάτων, έργα άρδευσης, επίλυση του αποχετευτικού σε ολόκληρες περιοχές, ορθολογική διαχείριση των στερεών αποβλήτων, έμφαση στην ανακύκλωση μακριά από κάθε ιδιωτικοποίηση, ενάντια στην καύση απορριμμάτων.
  

• Περιβαλλοντικός σχεδιασμός αντιπλημμυρικών έργων και αποκλειστική κρατική και ολοκληρωμένη διαχείριση υδάτινων πόρων που θα αφορά στην έρευνα, στην προστασία και την αξιοποίησή τους συνολικά στη χώρα και κατά υδατικά διαμερίσματα.
  
• Προστασία ελεύθερων χώρων από την τσιμεντοποίηση, του περιαστικού πρασίνου των ορεινών όγκων, περιορισμός των συντελεστών δόμησης, απαλλοτριώσεις για την ανάπτυξη του πράσινου σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, καθώς και προστασία των ποταμών, λιμνών, θαλασσών από τη βιομηχανική ρύπανση και των παραλιών από τα φερτά υλικά. Δίκτυα όμβριων υδάτων στις πόλεις και συντήρησή τους. Αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα μεγάλα αστικά κέντρα, του θορύβου, της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας.
  
• Ανάδειξη των περιβαλλοντικών προβλημάτων του πλανήτη και της χώρας. Αποκάλυψη των αιτιών και των ενόχων των διεθνικών μονοπωλίων των ιμπεριαλιστικών χωρών της ΕΕ και ενάντια στις ιμπεριαλιστικές στρατιωτικές επεμβάσεις και πολέμους.
  

• Κρατικό δίκτυο υποδομών κοινωνικών εγκαταστάσεων με δωρεάν πλήρεις υπηρεσίες για την οικογένεια, το παιδί, τα άτομα τρίτης ηλικίας, τα ΑμΕΑ, χωρίς προϋποθέσεις και εξαιρέσεις.
  
• Δωρεάν κρατικές παιδικές κατασκηνώσεις για όλα τα παιδιά των εργαζομένων και των ανέργων, των άλλων λαϊκών στρωμάτων.
  
• Απορρίπτουμε τη λειτουργία των κοινωνικών υπηρεσιών με τα ληξιπρόθεσμα ευρωενωσιακά προγράμματα για λίγους, με υποβαθμισμένες και ανεπαρκείς παροχές. Για όσο διάστημα αυτά λειτουργούν, διεκδικούμε να παρέχονται πλήρεις υπηρεσίες σε όλους, με επαρκή ανάπτυξη και πλήρη στελέχωση των υποδομών.
  

• Αντιπαλεύουμε κάθε μέτρο αποκέντρωσης - διαφοροποίησης των σχολικών προγραμμάτων και των σχολείων (ευέλικτη ζώνη, ευρωπαϊκά προγράμματα, αξιολόγηση εκπαιδευτικών και σχολικών μονάδων, πρόσληψη εκπαιδευτικών από τους ΟΤΑ) που διευρύνει τις ταξικές διακρίσεις, επιβαρύνει οικονομικά τις λαϊκές οικογένειες, αυξάνει την κερδοφορία του κεφαλαίου. Απορρίπτουμε τις «ζώνες εκπαιδευτικής προτεραιότητας» που συγκαλύπτουν και εντείνουν τις μορφωτικές ανισότητες.
  
• Καμία είσοδος επιχειρηματικών συμφερόντων, με το μανδύα της τοπικής κοινωνίας ή των ΜΚΟ, στο περιεχόμενο, στη διοίκηση και γενικά στη διαχείριση των σχολικών μονάδων. Καμιά αύξηση των δημοτικών τελών για τη λειτουργία των σχολείων ή την ίδρυση δημοτικών «πανεπιστημίων» και σχολών, κανένα πρόσθετο χαράτσι άμεσα στους γονείς, κανένας «σπόνσορας» στην εκπαίδευση.
  
• Μαζικές προσλήψεις εκπαιδευτικού προσωπικού, με μοναδική προϋπόθεση το πτυχίο. Μονιμοποίηση όλων των συμβασιούχων. Η πρόσληψη των εκπαιδευτικών και του κάθε είδους βοηθητικού προσωπικού να γίνεται σε κεντρικό επίπεδο.
  
• Κατάργηση των νόμων (2218, 2240/94) του ΠΑΣΟΚ που έχουν διαμορφώσει το θεσμικό πλαίσιο για την «αποκέντρωση» στην Παιδεία.
  
• Κατάργηση των ιδιωτικών βρεφονηπιακών σταθμών και νηπιαγωγείων καθώς και των αντίστοιχων δημοτικών που λειτουργούν σε ανταποδοτική βάση. Άμεση κατάργηση των τροφείων.
  

• Μόνιμη σταθερή δουλειά για όλους. Μονιμοποίηση όλων όσοι δουλεύουν με ελαστικές σχέσεις εργασίας χωρίς όρους και προϋποθέσεις και την απαγόρευση με νόμο αυτών των μορφών εργασίας. Κατάργηση των stage σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και κάθε μορφής ανασφάλιστης εργασίας.
  
• Αντιπαλεύουμε τη γενίκευση της ανατροπής των εργασιακών σχέσεων και την επέκταση της εφαρμογής «ευέλικτων εργασιακών σχέσεων» στους ΟΤΑ μέσω προγραμμάτων περιορισμένου χρόνου, Τοπικών Πρωτοβουλιών Απασχόλησης, προγραμμάτων κατάρτισης, ή άλλων μέσω ΟΑΕΔ, κ.λπ., αλλά και οποιωνδήποτε άλλων μορφών επιχειρήσεων.
  
• Ενταξη των εργαζομένων των δημοτικών επιχειρήσεων που κλείνουν στις υπηρεσίες του δήμου με μόνιμη σταθερή σχέση εργασίας, πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα.
  
• Ενταξη και άλλων ειδικοτήτων και κλάδων στα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα. Κατάργηση των αρνητικών προϋποθέσεων (επασφάλιστρο κ.ά.) του ισχύοντα νόμου.
  

• Ανάπτυξη τοπικής πολιτιστικής δραστηριότητας επιστημονικά σχεδιασμένης και οργανωμένης - σε συνεργασία με τις κεντρικές πολιτιστικές δομές - ώστε να υπηρετεί την πολιτιστική - μορφωτική ανάπτυξη του λαού και όχι την κερδοφορία των μονοπωλίων του τουρισμού και του θεάματος. Ιδρυση κρατικών θεάτρων και κρατικών μουσικών συνόλων σε κάθε πρωτεύουσα νομού με ελεύθερη είσοδο για όλο το λαό. Καταδικάζουμε την πολιτική της ραγδαίας εμπορευματοποίησης και κερδοσκοπικής λειτουργίας των θεσμών πολιτιστικής παρέμβασης των ΟΤΑ (Πολιτιστικοί Οργανισμοί, Δημοτικές Επιχειρήσεις Πολιτισμού, Φεστιβάλ, Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα, Δημοτικά Μουσικά Σύνολα, Δημοτικές Πινακοθήκες, κ.λπ.) που υποβιβάζει διαρκώς το επίπεδο του καλλιτεχνικού έργου, καταργεί τη δωρεάν προσφορά του στο λαό και ανοίγει διάπλατα τις πόρτες στους ιδιώτες μεγαλοεπιχειρηματίες του πολιτισμού.
  

• Κατάργηση όλων των θεσμών συμμετοχής του λαού στην τοπική αστυνόμευση, στο χαφιεδισμό και την καταστολή, όπως είναι οι μηχανισμοί των «Τοπικών Συμβουλίων Παραβατικότητας», ο «αστυνόμος της γειτονιάς» κ.λπ. Κατάργηση του ρόλου της «Δημοτικής Αστυνομίας» ως μηχανισμού καταστολής, συμπληρωματικού της ΕΛ.ΑΣ.
  
• Να παύσει η λειτουργία και να αποκαθηλωθούν από τους δρόμους οι κάμερες παρακολούθησης. Καμία επέκταση σε παιδικές χαρές, σχολεία, κ.λπ.
  
• Εφαρμογή της απλής αναλογικής στην εκλογή των οργάνων της τοπικής και περιφερειακής διοίκησης.
  
• Κατάργηση των ρυθμίσεων που περιορίζουν την αντιπροσωπευτικότητα σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.
  
• Έμμεση εκλογή του δημάρχου και του περιφερειάρχη με δυνατότητα ανάκλησης μέσω των δημοτικών συμβουλίων που τους εκλέγουν.
  

ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ
Aπλή αναλογική & αλλάγη του «Καλλικράτη» Για αλλαγές στο διοικητικό αυτοδιοικητικό χάρτη της χώρας, τον «Καλλικράτη», κάνει λόγο στο προεκλογικό του πρόγραμμα ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, και μάλιστα όπως χαρακτηριστικά σημειώνει μετέβαλε «την Αυτοδιοίκηση και τους θεσμούς της σε όργανα εφαρμογής κυβερνητικών προγραμματισμών και εκτέλεσης κυβερνητικών αποφάσεων. Η δυνατότητα συμμετοχής των δημοτών συρρικνώθηκε με την τεράστια έκταση των δήμων και τις μειωμένες αρμοδιότητες των κοινοτήτων».

Έτσι, προτείνει αλλαγή ή και ανατροπή του «Καλλικράτη», «με την καθιέρωση της απλής αναλογικής για την αντίστοιχη των οργάνων της Αυτοδιοίκησης με τη λαϊκή βούληση».

«Τα χαρακτηριστικά μιας τέτοιας μεταρρύθμισης ή ενός εναλλακτικού θεσμικού πλαισίου λειτουργίας προς τον "Καλλικράτη" θα πρέπει να είναι:

1. Ακριβής κοστολόγηση και χρηματοδότηση των αρμοδιοτήτων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
   
2. Εξάλειψη της θλιβερής πραγματικότητας του δήμου - επαίτη.
   
3. Κατάργηση του θεσμικού πλαισίου που προωθεί την ανταποδοτικότητα, την εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποίηση των δραστηριοτήτων της Τ.Α.
   
4. Ισχυρός - λαϊκός - αποτελεσματικός δήμος.
   
5. Συμμετοχή - άμεση δημοκρατία - αμεσότητα - εγγύτητα - επικουρικότητα και όχι αποξένωση των πολιτών.
   
6. Η αποκέντρωση με την έννοια της πολιτικής δημοκρατίας, συμμετοχής, δηλαδή, του πολίτη στις διαδικασίες συναπόφασης στη γειτονιά του και, συνεπώς, ενεργοποίησης του. Η έννοια δηλ. των μικρών ανθρώπινων βάσεων, όπου λαμβάνονται οι αποφάσεις.
   
7. Η ενίσχυση των θεσμών λαϊκής συμμετοχής ελέγχου & λογοδοσίας των τοπικών αρχών.
   

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ
Αποκέντρωση του κράτους μέσω Αυτοδιοίκησης & διορθώσεις στον «Καλλικράτη»
Η θέσπιση και λειτουργία δύο ισχυρών βαθμών Αυτοδιοίκησης αποτέλεσε πάγια θέση της ανανεωτικής και δημοκρατικής Αριστεράς για την αποκέντρωση και την αποτελεσματική λειτουργία του κράτους και της δημόσιας διοίκησης. Η ΔΗΜΑΡ, σύμφωνα με τις θέσεις της, «πιστεύει ότι στις σημερινές συνθήκες κρίσης ο πιο σοβαρός και αποτελεσματικός τρόπος για την αντιμετώπισή της σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο είναι:

1. ο ισχυρός δήμος με προγραμματικές, κοινωνικές και οικολογικές αναφορές.

2. η αιρετή περιφέρεια με σαφή και ενισχυμένο προγραμματικό ρόλο, με έμφαση στις βιώσιμες επενδύσεις και στην πράσινη ανάπτυξη».

Κατά τη ΔΗΜΑΡ, σήμερα, 20 μήνες μετά την πολυδιαφημισμένη διοικητική μεταρρύθμιση και το νέο αυτοδιοικητικό πλαίσιο της χώρας «Καλλικράτης», η Αυτοδιοίκηση

• βρίσκεται αντιμέτωπη με τις αδυναμίες και τις δυσλειτουργίες του «Καλλικράτη», οι οποίες μέχρι και σήμερα αντιμετωπίζονται  αποσπασματικά περιπλέκοντας ακόμα περισσότερο τα προβλήματα και επιτείνοντας τη σύγχυση των αρμοδιοτήτων: προχειρότητα στους σχεδιασμούς, αδυναμία υλοποίησης θετικών αλλαγών και θεσμών, δογματισμοί, γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, αδιαφορία για τις προτάσεις των θεσμικών οργάνων της ΤΑ.
  
• παραμένει εγκλωβισμένη στην εξάρτησή της από την Κεντρική Διοίκηση σε οικονομικό επίπεδο, ενώ ο δήθεν μεταβατικός θεσμός της Αποκεντρωμένης Διοίκησης παραμένει «το μακρύ χέρι του κράτους».
  
• απαξιώνεται συστηματικά με τη διαρκή περικοπή πόρων, που ξεπερνούν την τελευταία διετία το 50%, με συνέπεια να βρίσκεται στα όρια της οικονομικής κατάρρευσης και με άμεσο κίνδυνο να μην μπορεί να παράσχει στοιχειώδεις υπηρεσίες προς τους πολίτες.
  

«Η Αυτοδιοίκηση, καλείται υπό δύσκολες συνθήκες να εφαρμόσει μείζονες δομικές αλλαγές, ενώ συγχρόνως η κρίση έβγαλε στην επιφάνεια όλα τα προβλήματα που η πολιτεία αλλά και η ίδια έκρυβαν για χρόνια κάτω από το χαλί. Η Αυτοδιοίκηση οφείλει να γίνει μέρος της λύσης. Γι' αυτό, είναι άμεση ανάγκη να προχωρήσει στη διαμόρφωση πολιτικών που θα:

- αποτελούν εναλλακτικό πλαίσιο προτάσεων αντιμετώπισης της κρίσης,

- ανακουφίζουν τους πολίτες από τις συνέπειες της κρίσης και θα συγκροτούν ένα δίκτυο δομών και δράσεων κοινωνικής προστασίας,

- αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες στο πλαίσιο της προσπάθειας για την αναδιανομή του εισοδήματος υπέρ των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων σε τοπικό επίπεδο,

- συμβάλλουν στη διαμόρφωση νέων πολιτικών απασχόλησης με έμφαση σε σχέδια και επενδύσεις πράσινης ανάπτυξης,

- εφαρμόζουν πρακτικές αντιμετώπισης της διαφθοράς και της κακοδιαχείρισης για την εξασφάλιση και εξοικονόμηση πόρων,

- θα ενθαρρύνουν την καινοτομία, θα προωθούν την ψηφιακή σύγκλιση για τη βελτίωση των υπηρεσιών προς τον πολίτη,

- σχεδιάζουν τις περιφέρειες και τις πόλεις προβλέποντας υποδομές με βάθος χρόνου, αναδεικνύοντας τα τοπικά χαρακτηριστικά και δημιουργώντας "τοπική ταυτότητα" ως μοχλό ανάπτυξης για την κάθε περιοχή.

- υπερβαίνουν τη μέχρι τώρα αποξένωση των δήμων από την οικονομική δραστηριότητα. Οι δήμοι θα λειτουργούν ως "αναπτυξιακές μονάδες", οι οποίες κινητοποιούν σχεδιασμένα το ανθρώπινο και υλικό κεφάλαιο της περιοχής για να επιτύχουν το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα σε προστιθέμενη αξία, σε νέο κοινωνικό πλούτο, σε εισοδήματα και απασχόληση, σε ποιότητα ζωής για τους πολίτες τους. Βασικό εργαλείο γι' αυτόν τον στόχο αποτελεί το σύστημα οργάνωσης και προβολής της τοπικής "ταυτότητας"».

Τι προτείνει η ΔΗΜΑΡ;

• Κράτος επιτελικό με συγκεκριμένες αρμοδιότητες (άμυνα, υγεία, ασφάλεια, προγραμματισμός και προγράμματα σπουδών). Οριστική μεταβίβαση στην περιφερειακή και στην τοπική αυτοδιοίκηση των αποκεντρωμένων αρμοδιοτήτων του κράτους με τους αντίστοιχους οικονομικούς πόρους, με καθορισμένο ποσοστό του κρατικού προϋπολογισμού για την Τ.Α., ώστε να μπορούν οι δήμοι και οι περιφέρειες να καταρτίζουν τον προγραμματισμό και τα Επιχειρησιακά τους Προγράμματα.
• Φορολογική αποκέντρωση με μεταφορά αρμοδιοτήτων είσπραξης φόρων στην Τ.Α. Πρόβλεψη δυνατότητας τοπικής φορολογίας για ειδικούς σκοπούς, χωρίς περαιτέρω επιβάρυνση των δημοτών για όσο διαρκεί η κρίση.
• Μελέτη της δυνατότητας να επεκταθεί η ισχύουσα νομοθεσία περί «δημοτικής ενημερότητας» με ταυτόχρονη βελτίωση των ελεγκτικών και εισπρακτικών υπηρεσιών των δήμων αλλά και με θέσπιση κοινωνικών κριτηρίων και κινήτρων για τους συνεπείς δημότες (διευκολύνσεις, δόσεις, ρυθμίσεις κ.ά.).
• Κατάργηση του θεσμού των αποκεντρωμένων διοικήσεων.
• Τροποποιήσεις στη δομή του «Καλλικράτη», ακόμη και στη χωρική του διάσταση, αναθεώρηση του δόγματος ένα νησί - ένας δήμος, ιδιαίτερα για μεγάλα νησιά.
• Καθιέρωση ορίου θητείας για τους αιρετούς: έως δύο θητείες για τους περιφερειάρχες και τους δημάρχους και έως τρεις για τους περιφερειακούς και δημοτικούς συμβούλους.
• Οι αποδοχές των αιρετών, χωρίς να προκαλούν το κοινό αίσθημα, πρέπει να τους επιτρέπουν την αξιοπρεπή διαβίωση κατά τη διάρκεια της άσκησης των καθηκόντων τους.
• Αντικειμενική αξιολόγηση προγραμμάτων ΕΣΠΑ και πλήρης διαφάνεια στις επιλογές. Θεσμική αναβάθμιση των δημοτικών και τοπικών κοινοτήτων με αυξημένες αρμοδιότητες και αντίστοιχους πόρους.
• Θεσμοθέτηση της αποφασιστικού χαρακτήρα συμμετοχής των πολιτών σε τοπικά θέματα με την καθιέρωση ανάλογων θεσμών (συνοικιακά ή και θεματικά συμβούλια, τοπικά δημοψηφίσματα, υλοποίηση συμμετοχικών προϋπολογισμών κ.ά.).
• Υιοθέτηση δικαιότερου εκλογικού συστήματος που να επιτρέπει σε μικρότερες αλλά συχνά καινοτόμες και δημιουργικές συσπειρώσεις της κοινωνίας των πολιτών να έχουν φωνή για τις τοπικές υποθέσεις. Η απλή αναλογική αποτελεί ένα τέτοιο σύστημα.
• Καθιέρωση αντικειμενικών και πιστοποιημένων διαδικασιών για την εξυπηρέτηση του πολίτη με στοχοθεσία/αξιολόγηση και εισαγωγή συστημάτων διοίκησης ολικής ποιότητας.
• Εξοικονόμηση πόρων με δραστική μείωση της γραφειοκρατίας και θέσπιση αντικειμενικών κριτηρίων για το κόστος κατασκευής των έργων.
• Κατάργηση της εφεδρείας και καθιέρωση υποχρεωτικών μετατάξεων σε δήμους εντός των ίδιων νομών. Άρση της απαγόρευσης των προσλήψεων εξειδικευμένου προσωπικού για την άσκηση νέων αρμοδιοτήτων, σε περιπτώσεις όπου οι ανάγκες δεν καλύπτονται από τις μετατάξεις.
• Κατάργηση της αντισυνταγματικής παρέμβασης των επιτρόπων του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο σκέλος της σκοπιμότητας των αποφάσεων της αυτοδιοίκησης, μέχρι την οριστική κατάργησή της, αφού η νομοθεσία ελέγχου επαρκεί.

«Σήμερα, το όραμα για "βιώσιμες πόλεις" υπηρετείται από την άμεση δράση για "πόλεις με όρθιους τους πολίτες τους". Έτσι, η Αυτοδιοίκηση καλείται, περισσότερο από ποτέ, να αναδείξει τον κοινωνικό της ρόλο:

• Να στηρίξει τους πολίτες που πλήττονται από την ανεργία, από τη μείωση των εισοδημάτων τους, τους πολίτες που δεν μπορούν να ανταποκριθούν ακόμα και σε βασικές βιοτικές ανάγκες και απειλούνται με κοινωνικό αποκλεισμό.
  
• Να αναδιαρθρώσει τις υπηρεσίες και τους στόχους των περιφερειών και των δήμων, ώστε να καταστούν ικανοί να αντεπεξέλθουν στις αυξημένες ανάγκες κοινωνικής προστασίας.
  
• Να στραφεί με απόλυτη προτεραιότητα σε πολιτικές και δομές αλληλεγγύης και κοινωνικής δικτύωσης και να εξασφαλίσει την απρόσκοπτη προσβασιμότητα των ατόμων που τις έχουν ανάγκη.
  
• Να ενισχύσει μορφές κοινωνικής οικονομίας.
  
• Να παρέμβει στις αγορές μεταξύ της παραγωγής και της κατανάλωσης αποδυναμώνοντας το κύκλωμα των μεσαζόντων και στηρίζοντας το «δίκαιο εμπόριο».
  
• Να αναλάβει πρωτοβουλίες σε επίπεδο Περιφέρειας για τη δημιουργία δημοπρατηρίων αγροτικών προϊόντων σύμφωνα με το νέο θεσμικό πλαίσιο (4015/11).
  
• Να καταγράψει, να δικτυώσει και να συντονίσει όλες τις υπηρεσίες και τους φορείς κοινωνικής προστασίας (κρατικούς, περιφερειακούς, δημοτικούς, εθελοντικούς) ανταποκρινόμενη στις ανάγκες των πολιτών, ξεπερνώντας τις αλληλοεπικαλύψεις, τη γραφειοκρατία, τις αδικίες, τις ανισότητες και εξοικονομώντας πόρους.
  
• Να αξιοποιήσει ευρωπαϊκά προγράμματα και δράσεις.
  
• Να στηρίξει και να ενισχύσει τις εθελοντικές πρωτοβουλίες σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο με σεβασμό στην αυτονομία τους».
  

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ
Κοινωφελείς λειτουργίες & τοπικά οικονομικά δίκτυα
Οι θέσεις της «Κοινωνικής Συμφωνίας» για την Αυτοδιοίκηση απορρέουν από την ιδρυτική Διακήρυξή της, σύμφωνα με την οποία πρέπει να γίνει ριζική μεταρρύθμιση του κράτους, «με πρωτεύοντα στόχο την ενίσχυση του επιτελικού χαρακτήρα του κεντρικού κράτους, το οποίο πρέπει να αναλάβει τη διαχείριση των απολύτως αναγκαίων εθνικών πολιτικών, ενώ τις δημόσιες και κοινωφελείς λειτουργίες πρέπει να  ασκήσει  η Περιφερειακή  Διοίκηση  και Αυτοδιοίκηση... Η παγκοσμιοποίηση των αγορών και η διεθνοποίηση του κεφαλαίου διέρρηξε τους ιστορικούς δεσμούς του κεφαλαίου με το εθνικό κράτος, το οποίο και απώλεσε βαθμούς ελευθερίας στην άσκηση πολιτικής. Γι' αυτό, η απάντησή μας  πρέπει να είναι η  μεταβίβαση αρμοδιοτήτων  στην τοπική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση παράλληλα με τη μεταβίβαση των αναγκαίων πόρων, ώστε να ενισχυθεί η συμμετοχική δημοκρατία, η βιώσιμη αναπτυξιακή δυναμική και  ο κοινωνικός έλεγχος».

Η «Κοινωνική Συμφωνία» θεωρεί αναγκαία  «την ενίσχυση τοπικών αναπτυξιακών δράσεων και τοπικών δικτύων, που αρθρώνονται γύρω από την παραγωγική φυσιογνωμία και ιδιαιτερότητα της γεωγραφικής μικροκλίμακας. Η κοινωνική οικονομία μπορεί να αποτελέσει θεμέλιο για τα τοπικά οικονομικά δίκτυα. Ταυτόχρονα, είναι αναγκαίο να ενισχυθούν οι τοπικές κοινωνίες με ισχυρά μέσα «δημοκρατικής επιρροής», όπως μορφές τοπικής διακυβέρνησης, τοπικά δημοψηφίσματα κ.λπ. Η συνοχή των τοπικών κοινωνιών με τη διαμόρφωση τοπικών οικονομικών δικτύων και τη χρήση μέσων δημοκρατικής επιρροής, θα  ενδυναμώσει και την εθνική συνοχή και κυριαρχία».

ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ
Οικονομική αυτοτέλεια της Αυτοδιοίκησης,
κατάργηση αποκεντρωμένων διοικήσεων
Σε οκτώ σημεία επικεντρώνονται η κριτική και οι προτάσεις των Οικολόγων Πράσινων για τη διόρθωση του «Καλλικράτη», με βάση την εμπειρία των ανθρώπων που εκλέχθηκαν στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2010 υποστηριζόμενοι από τους Οικολόγους Πράσινους.

1.    Τα οικονομικά των ΟΤΑ, τους πόρους και την κατοχύρωση της οικονομικής ανεξαρτησίας τους
2.    Τη διαφάνεια και τον κοινωνικό έλεγχο σε κάθε επίπεδο λειτουργίας των ΟΤΑ
3.    Τη δημοκρατική λειτουργία των οργάνων των ΟΤΑ
4.    Την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων της αιρετής περιφέρειας και την κατάργηση του θεσμού της αποκεντρωμένης διοίκησης
5.    Την καθιέρωση και ενίσχυση  της λειτουργίας των περιφερειακών ενοτήτων
6.    Τη δημοκρατικότερη λειτουργία των περιφερειακών επιτροπών
7.    Τη διαπαραταξιακή εκπροσώπηση στις περιφερειακές επιτροπές
8.    Την ενίσχυση του θεσμού των δημοτικών διαμερισμάτων.

Όπως σημειώνουν οι Οικολόγοι Πράσινοι, «ο νόμος 3852/10 (Πρόγραμμα "Καλλικράτης") προσπάθησε να αλλάξει το τοπίο στην Αυτοδιοίκηση εισάγοντας τις έννοιες της συμμετοχής, της διαφάνειας, της χρηστής διοίκησης, τον εξορθολογισμό λειτουργίας της, την ενίσχυση του ρόλου της με τη μεταφορά βασικών αρμοδιοτήτων, θεσμικές καινοτομίες, αλλαγές στα αυτοδιοικητικά όργανα,  για την προσπάθεια  παροχής καλύτερων υπηρεσιών στους πολίτες. Όμως, ένα χρόνο και μετά την ούτως ή άλλως καθυστερημένη εφαρμογή του, το ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων, απέδειξε στην πράξη ότι ο σχεδιασμός από την κεντρική διοίκηση υπήρξε ελλιπής. Υστερεί κυρίως σε έμπνευση, όραμα, συμμετοχή της ίδιας της Αυτοδιοίκησης και των τοπικών κοινωνιών σε μια ευρωπαϊκή προοπτική.

Δεν αποφεύχθηκαν γραφειοκρατικές δυσκαμψίες, αλληλοεπικαλύψεις αρμοδιοτήτων μεταξύ Κεντρικής Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, αλλά και μεταξύ των δυο βαθμών Αυτοδιοίκησης. Ο νόμος 3852/10 δεν έχει τις λύσεις στα προβλήματα της Αυτοδιοίκησης, αφού της στερεί το δικαίωμα να αποφασίζει η ίδια για τα βασικά θεσμικά και οικονομικά της ζητήματα. Ο κρατικός εναγκαλισμός παραμένει σφιχτός».

Οι αποκεντρωμένες διοικήσεις, σύμφωνα με τους Οικολόγους Πράσινους, θα έπρεπε να λειτουργήσουν ως μεταβατικοί θεσμοί και οι αρμοδιότητές τους να περάσουν στις αιρετές περιφέρειες. Ωστόσο, ακόμη και στις περιπτώσεις αυτές, ο εισηγητικός ρόλος των αιρετών περιφερειών για όλα τα θέματα που για συνταγματικούς λόγους παραμένουν σήμερα στην αποκεντρωμένη διοίκηση, θα πρέπει να είναι υποχρεωτική και αναγκαία προϋπόθεση.

«Για τα οικονομικά των ΟΤΑ, τους πόρους και την κατοχύρωση της οικονομικής ανεξαρτησίας τους, είναι γνωστό ότι η μεταβίβαση των κρατικών αρμοδιοτήτων δε συνοδεύτηκε με την μεταφορά των απαιτούμενων πόρων για την άσκησή τους, ενώ βασική πηγή χρηματοδότησης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης παραμένει ως σήμερα ο κρατικός  προϋπολογισμός, οι φόροι και τα τέλη που έχουν προβλεφθεί υπέρ της. Πρέπει να γίνει πλέον πραγματικότητα η συνταγματικά κατοχυρωμένη οικονομική αυτοτέλεια της Αυτοδιοίκησης μέσα από μια φορολογική μεταρρύθμιση-αποκέντρωση που θα συνοδεύεται  από διαφάνεια στις προμήθειες και τις δαπάνες του προϋπολογισμού».

Σ΄ αυτή την κατεύθυνση, «προτείνουμε την εφαρμογή ενός αποκεντρωμένου φορολογικού συστήματος και την αναδιανομή ποσοστού των τοπικά εισπραχθέντων φόρων υπέρ των οικονομικά μειονεκτούντων ΟΤΑ επιδιώκοντας την περιφερειακή σύγκλιση. Στο ίδιο πλαίσιο θα βοηθούσε η λειτουργία μιας διαχειριστικής αρχής, ένα Ταμείο Διαχείρισης Πόρων της Αυτοδιοίκησης,  που θα επιφορτιστεί με το έργο της αναδιανομής των πόρων που προορίζονται γι' αυτή. Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και η ιδέα της θεσμικής κατοχύρωσης συμμετοχικών προϋπολογισμών».

«Είναι χαρακτηριστικό πώς οι πόροι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν ξεπερνούν το 3% του εθνικού ΑΕΠ έναντι άλλων ευρωπαϊκών κρατών, δίνοντάς μας την  τρίτη από το τέλος θέση στην Ε.Ε. των 27, πιο πάνω από την Κύπρο και την Μάλτα.  Παράλληλα και λόγω της εξαρτημένης σχέσης μεταξύ Αυτοδιοίκησης και κεντρικού κράτους, η  γραφειοκρατία της κεντρικής διοίκησης, οι καθυστερήσεις στην απόδοση των οφειλόμενων, η καθυστέρηση έκδοσης ΚΥΑ και Εγκυκλίων επηρεάζουν αρνητικά την οικονομική λειτουργία των ΟΤΑ. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Κ.Υ.Α. για τον τρόπο σύνταξης του κρατικού προϋπολογισμού 2012 εκδόθηκε στις 2/12/2011 και οι οικονομικές ροές προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση υπέστησαν μεγάλες μειώσεις έναντι παρελθόντων ετών».

Στο πλαίσιο της δημοκρατικής εσωτερικής λειτουργίας των οργάνων των ΟΤΑ, Οι Οικολογοι Πράσινοι προτείνουν την εφαρμογή της απλής αναλογικής στη σύνθεση των συμβουλίων και την εκλογή της διοίκησης από το αντίστοιχο συμβούλιο. «Είναι γεγονός ότι ο ισχύων εκλογικός νόμος στην Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί εύκολα να μετατρέψει μια πολιτική μειοψηφία σε διοικούσα πλειοψηφία, πριμοδοτώντας το συνδυασμό που πλειοψήφησε, χωρίς το κατάλληλο πλαίσιο για τη δημιουργία συναινέσεων, τη συνεργασία και το δημοκρατικό διάλογο των παρατάξεων».

«Ο νέος θεσμός επιβάλλεται να σχεδιάσει ολοκληρωμένα την πολιτική των προσλήψεων στο πλαίσιο του ετήσιου προγραμματισμού του, κατοχυρώνοντας και με τον τρόπο αυτό τη διοικητική αυτοτέλεια. Είναι αναγκαίος ο επανακαθορισμός του συστήματος επιλογής και εξέλιξης του προσωπικού, με ριζική αναμόρφωση των σημερινών υπηρεσιακών συμβουλίων που σήμερα η σύνθεση τους ευνοεί τον κομματισμό, όπως και η θέσπιση πλαισίου που θα αντιστοιχεί στις κατηγορίες του προσωπικού (με λειτουργικό και όχι κλαδικό κριτήριο ταξινόμησης), τόσο με βάση τους διαθέσιμους πόρους όσο και με άλλα κρίσιμα χαρακτηριστικά που προσδιορίζουν το προφίλ καθενός  ΟΤΑ».

Κατά κύριο λόγο, σύμφωνα με τους Οικολόγους Πράσινους θα πρέπει να στηριχθεί το προσωπικό των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων και των πρώην κρατικών περιφερειών που μετατάχθηκαν, «ιδιαίτερα των εξειδικευμένων στελεχών που απασχολούνται στον τομέα του δημοκρατικού προγραμματισμού και της υλοποίησης των μεγάλων ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών προγραμμάτων, δεδομένου και του κυρίαρχα αναπτυξιακού χαρακτήρα του νέου θεσμού που σήμερα λειτουργεί απογυμνωμένος από εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό».

Αναφορικά με θέματα διαφάνειας, ελέγχου και εποπτείας σε κάθε επίπεδο λειτουργίας των ΟΤΑ, «πάγια θέση μας ήταν και συνεχίζει να είναι η θεσμοθέτηση ιδιαίτερων θεσμών Νομικού Συμβουλίου και Ελεγκτικού Σώματος της Αυτοδιοίκησης, χωριστών από τα αντίστοιχα της κεντρικής διοίκησης. Επιπλέον, η θεσμοθέτηση ενός Τοπικού Σώματος Ελεγκτών υψηλού κύρους και αποδοχής, με αρμοδιότητες πειθαρχικών κυρώσεων, ως ένα αποκεντρωμένο θεσμικό όργανο με σαφείς και διακριτές αρμοδιότητες υπέρ της αυτοδιοίκησης θα λειτουργήσει θετικά στη ριζική αναμόρφωσή του συστήματος της κρατικής εποπτείας, η οποία έχει συνδεθεί με προβλήματα μεροληψίας και πολιτικών σκοπιμοτήτων. Η ανάγκη για διαφάνεια και έλεγχο στη διαχείριση των οικονομικών των ΟΤΑ δεν αντιμετωπίζεται με την εφαρμογή κεντρικών ελεγκτικών μηχανισμών, όπως θεσμοθετούνται με το μνημόνιο ΙΙ, αλλά με την ενίσχυση του κοινωνικού ελέγχου στην καθημερινή λειτουργία των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης».

«Ένα χρόνο μετά, καμία διάταξη του Ν. 3852/10 δεν εφαρμόσθηκε για ένα πιο αποτελεσματικό τρόπο εποπτείας των ΟΤΑ.  Η Αυτοτελής  Υπηρεσία Εποπτείας δεν συγκροτήθηκε και δεν έγινε η επιλογή του Ελεγκτή Νομιμότητας στις αποκεντρωμένες διοικήσεις με αποτέλεσμα να μην έχει επέλθει η θεσμική απεξάρτηση του ελέγχου των ΟΤΑ. από τη διοικητική δομή της αποκεντρωμένης διοίκησης και του γενικού γραμματέα. Σημείο αιχμής θα πρέπει να αποτελέσει η εξασφάλιση επαρκούς ελέγχου  νομιμότητας των πράξεων των ΟΤΑ καθώς αυτό θα συμβάλει στην ενίσχυση της αρχής της διαφάνειας στη διοικητική δράση, αλλά παράλληλα θα εξαλειφθεί ο κίνδυνος -έστω και έμμεσα- του ελέγχου σκοπιμότητας των επιχειρησιακών προγραμμάτων που  απαγορεύεται ρητά από το Σύνταγμα και τη νομοθεσία».

ΑΝΤΑΡΣΥΑ
Ανατροπή «Καλλικράτη», ενίσχυση
-παροχή δωρεάν κοινωνικών υπηρεσίων
Και οι θέσεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ πηγάζουν από εκείνες των αυτοδιοικητικών εκλογών του 2010, σύμφωνα με τις οποίες ο «Καλλικράτης» αποτελεί «αντιδραστική τομή στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και το κράτος και έρχεται να λειτουργήσει συμπληρωματικά στο μνημόνιο αφού:
- Στις νέες περιφέρειες και τους δήμους, εγκαθίστανται το ΔΝΤ και η ΕΚΤ για να απαγορεύουν κάθε κρατική χρηματοδότηση που υπερβαίνει τους στόχους των τοκογλύφων δανειστών της χώρας!
- Αποσυνδέονται πλήρως οι ΟΤΑ από το λαϊκό έλεγχο αλλά ενισχύεται (η ήδη υπαρκτή) σύνδεσή τους με το κεφάλαιο και τις τράπεζες.
- Μεταφέρονται μια σειρά δημόσιες κρατικές υπηρεσίες και αρμοδιότητες στους νέους δήμους, πάντα στη βάση της ανταποδοτικότητας και της εμπορευματοποίησης, προωθούνται εκτεταμένες ιδιωτικοποιήσεις δημοτικών υπηρεσιών.
- Ταυτόχρονα,οι κοινωνικές δομές υποβαθμίζονται, και το κόστος της λειτουργίας τους θα σηκώνουν οι εργαζόμενοι, με την ραγδαία αύξηση τελών και δημοτικών φόρων.
- Απολύονται δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι στους δήμους, επεκτείνονται οι ελαστικές συμβάσεις».

Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ αγωνίζεται για την ανατροπή του «Καλλικράτη», αλλά και για:

-την κατάργηση των δημοτικών τελών που πληρώνουν οι χαμηλόμισθοι εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι και οι άνεργοι,

-τη θέσπιση φόρου για τις επιχειρήσεις πουδιατηρούν εγκαταστάσεις - γραφεία στο κέντρο της πόλης,

-σταθερή εργασία και κατάργηση της ελαστικής εργασίας σε όλους τους εργαζόμενους των δήμων να σταματήσουν οι απολύσεις εργαζομένων και να νομιμοποιηθούν οι συμβασιούχοι,

-την αντικατάσταση των δημοτικών επιχειρήσεων με δημόσιες δωρεάν υπηρεσίες του δήμου, σχεδιασμένες με βάση την εξυπηρέτηση των κοινωνικών αναγκών,

-μην κλείσουν οι υπηρεσίες καθαριότητας, να πρασινίσουν οι πόλεις, να έχουν περίθαλψη και φροντίδα οι άστεγοι και οι ηλικιωμένοι στα ΚΑΠΗ,

-την κατάργηση των δημοτικών αστυνομιών,

-να υπάρξει προσωπικό για κοινωνική φροντίδα που θα στελεχώσει τους βρεφονηπιακούςσταθμούς που κλείνουν,

-να μην κλείσουν τα δημοτικά ραδιόφωνα,

-ξενώνες μεταναστών, προσφύγων, αστέγων, κακοποιημένων παιδιών και γυναικών, με ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης και φροντίδας και ειδικευμένο προσωπικό.

-δωρεάν και ποιοτικές δημόσιες συγκοινωνίες, που να εξυπηρετούν τη μετακίνηση μεταξύ κέντρου και γειτονιών, αλλά και την επικοινωνία με τους υπόλοιπους δήμους κάθε περιφέρειας,

-δημιουργία ασφαλούς δικτύου ποδηλατοδρόμων σε όλους τους δήμους της χώρας,

-δωρεάν, ποιοτικές, ελεύθερες για όλους τους πολίτες, ανεξαρτήτως εθνικότητας, κοινωνικές υπηρεσίες και παροχές από τους δήμους με βάση τις ανάγκες τους.

-προσλήψεις εργαζομένων (γιατρών, βρεφονηπιοκόμων, παιδαγωγών, γυμναστών,προσωπικό καθαριότητας, γεωπόνων κ.λπ.) σε αυτές τις υπηρεσίες, με μόνιμη σχέση εργασίας και αποδοχές προκειμένου να ζούνε αξιοπρεπώς μόνο από τη δουλειά.