Ο κόσμος της Αριστεράς μπορεί

 Από ΑΥΓΗ του Δημήτρη Γιατζόγλου

Για πρώτη φορά μεταπολεμικά, η Αριστερά έχει την ευκαιρία να διεκδικήσει τη διακυβέρνηση της χώρας. Η πολιτική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ επιχειρεί να αναδείξει αυτήν την ευκαιρία ως ρεαλιστικό ενδεχόμενο. Αυτό, από μόνο του, συνιστά πολιτική μεταβολή ιστορικής κλίμακας.

Η πρόταση αυτή υπερβαίνει τον ορίζοντα των εκλογών. Εγγράφεται ως εναλλακτική δυνατότητα στην πολιτική ατζέντα ολόκληρης της ιστορικής περιόδου. Αμφισβητεί την πρωτοβουλία κινήσεων και τους σχεδιασμούς του κυρίαρχου συνασπισμού εξουσίας. Η πρόταση ήρθε για να μείνει.

Λέγεται -και είναι σωστό- ότι η κοινωνική ζήτηση είναι αυτή που καθορίζει το βασικό διακύβευμα μιας πολιτικής αντιπαράθεσης. Ότι η κοινωνία είναι αυτή που «δείχνει» την κατεύθυνση. Αλλά αυτό προϋποθέτει ότι μπροστά στην κοινωνία ξεδιπλώνονται οι διαφορετικές εναλλακτικές λύσεις.

Η πολιτική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ κάνει αυτό ακριβώς. Αντιπαραθέτει στον υποτιθέμενο μονόδρομο, που συντρίβει και διαλύει την κοινωνία, ένα ανταγωνιστικό σχέδιο. Αμφισβητεί έμπρακτα την προσπάθεια να οικοδομηθεί -πάνω στα ερείπια του μεταπολιτευτικού πολιτικού συστήματος- μια ολιγαρχική δημοκρατία και μια δημόσια σφαίρα αποστειρωμένη και στεγανή ως προς τις «μολυσματικές», απρόβλεπτες επιδράσεις των πληβείων.

Για πρώτη φορά, μια δύναμη της Αριστεράς κατευθύνει τη στρατηγική της έξω από τα συμβατικά όρια μιας αντιπολιτευτικής ή και αντισυστημικής ρητορικής, που αυτοϊκανοποιείται με μια καλύτερη εκλογική καταγραφή.

Και απευθύνει στο εκλογικό σώμα το αίτημα για μια κυβέρνηση της Αριστεράς. Τολμά δηλαδή να αναμετρηθεί μ’ ένα ζήτημα-ταμπού, το ζήτημα της εξουσίας, αρνούμενη την ασφάλεια του «προθαλάμου».

Σε μια περίοδο που η κοινωνία υφίσταται τις βίαιες διαιρετικές τομές, από την αδυσώπητη εφαρμογή των μνημονιακών επιλογών, και βυθίζεται στην αστάθεια, ο ΣΥΡΙΖΑ της προτείνει ένα νέο πολιτικό προσανατολισμό, που μπορεί να την ενοποιήσει, να τη σταθεροποιήσει και να την κινητοποιήσει. Και ταυτόχρονα υποδεικνύει προς το σύνολο της Αριστεράς ένα δρόμο μέσα από τον οποίο αυτή μπορεί να ανακτήσει το στοιχείο που χαρακτήρισε τις καλύτερες πολιτικές της στιγμές: Να λειτουργήσει ως εθνική, ηγεμονική δύναμη.

Προφανώς, ο σχηματισμός μιας κυβέρνησης της Αριστεράς, δεν εξαντλεί το ζήτημα της εξουσίας. Τουλάχιστον όχι γι’ αυτούς που δεν το προσεγγίζουν με τη λογική της «κατάληψης», αλλά ως διαδικασία βαθύτερων μετασχηματισμών. Δεν θα γκρεμίσει αυθημερόν τον καπιταλισμό. Δεν θα υποκαταστήσει την ανάγκη να καλύψει η Αριστερά προγραμματικά ελλείμματα και να κατακτήσει μια κουλτούρα διακυβέρνησης.

Θα ανοίξει όμως έναν δρόμο. Θα αμφισβητήσει στην πράξη την αδιατάρακτη πορεία στη βέβαιη κοινωνική χρεωκοπία. Θα κλονίσει τη σταθερότητα του νεοφιλελεύθερου σχεδίου στην Ευρωζώνη. Θα ανταγωνιστεί το εγχείρημα της νεοδεξιάς πολιτικής και πολιτισμικής μετάλλαξης της κοινωνίας που προωθούν από κοινού ο Σαμαράς και ο Βενιζέλος.

Η πρόταση δεν μπορεί παρά να τίθεται τώρα. Μέσα στη συγκυρία αποσύνθεσης του πολιτικού συστήματος. Πριν από μια ενδεχόμενη αποκατάσταση των κλονισμένων πολιτικών ισορροπιών σε μια ακόμα πιο συντηρητική βάση. Για να αναζητηθεί η «πολιτική σταθερότητα» μέσα από τη συνάντηση της πολιτικής με την κοινωνία και όχι στην κατεύθυνση που επιδιώκουν οι κυρίαρχες δυνάμεις.

Αυτές οι δυνάμεις αντιλαμβάνονται τη δυναμική που μπορεί να αναπτύξει η πρότασή μας και γι’ αυτό την παίρνουν σοβαρά υπ’ όψη τους. Και την πολεμούν με σφοδρότητα, πριμοδοτώντας κάθε τι που μπορεί να την ματαιώσει. Η στάση τους είναι αναμενόμενη και εξηγήσιμη. Σε αντίθεση με την αφ’ υψηλού απόρριψή της από τις ηγεσίες του ΚΚΕ και της ΔΗΜ.ΑΡ.

Το κενό όμως στρατηγικής για την Αριστερά δεν θα καλυφθεί από τις επαναστατικές ονειρώξεις ή από τις αμήχανες στοχεύσεις για μια «προοδευτική διακυβέρνηση» την οποία θα ασκήσουν δυνάμεις που δεν ονοματίζονται. Ούτε από τον πολιτικό ρεαλισμό που επικαλείται τις «αντικειμενικές» συνθήκες και τους συσχετισμούς, για να καταλήξει τελικά στην ακινησία και στην αναμονή. Οι συνθήκες και οι συσχετισμοί υπόκεινται στη βούληση των υποκειμένων και αλλάζουν, όχι από κάποια νομοτέλεια, αλλά από την πολιτική τόλμη και την πρωτοβουλία.

Οι πολίτες της Αριστεράς το συνειδητοποιούν αυτό όλο και περισσότερο. Και μπορούν να επιβάλουν την υλοποίηση της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ, αναγκάζοντας τις ηγεσίες των άλλων αριστερών δυνάμεων να ξανασκεφτούν τις αρνήσεις, τις υπεκφυγές τους, τα αδιέξοδα των στρατηγικών αναμονής που οδηγούν την Αριστερά στο περιθώριο ή την ενσωματώνουν ως υπάλληλη δύναμη στους σχεδιασμούς των αντιπάλων.