Να γιατί θέλουν ιδιώτες στη ΔΕΗ

Πηγή :enet.gr

Του ΒΑΣΙΛΗ ΓΕΩΡΓΑ

Στις πλάτες των ελληνικών νοικοκυριών, που θα δουν πολύ σύντομα την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος να αυξάνεται κατακόρυφα, θα πέσει όλο το βάρος της αναδιάρθρωσης των τιμολογίων της αγοράς ενέργειας στη χώρα μας.

Γ ια τους ιδιώτες της ενέργειας που καλοβλέπουν μονάδες της ΔΕΗ και επιδιώκουν πρόσβαση σε φθηνό ηλεκτρικό ρεύμα, η προοπτική μεγάλων αυξήσεων στα τιμολόγια, από το 2011 ώς το 2013, αποτελεί «μαγνήτη».

Σήμερα, η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος στην Ελλάδα είναι μακράν η φθηνότερη για τους οικιακούς καταναλωτές σε όλη την Ευρώπη, καθώς τα τιμολόγια είναι ρυθμιζόμενα από την εκάστοτε κυβέρνηση για λόγους κοινωνικής πολιτικής.

Το παράδοξο πρόβλημα που καλείται να διαχειριστεί η κυβέρνηση είναι πως, ενώ το πνεύμα της απελευθέρωσης των αγορών είναι να απολαμβάνουν οι καταναλωτές φθηνότερες υπηρεσίες, στην περίπτωση του ηλεκτρικού ρεύματος θα συμβεί το αντίθετο.

Οι τιμές θα αρχίσουν από φέτος τον Σεπτέμβριο ή τις αρχές του 2011 να αυξάνονται κατακόρυφα για τους περισσότερους από τους 7,5 εκατομμύρια καταναλωτές, ώστε από τη μία η ΔΕΗ να ανακτήσει το μερίδιο που έχασε από ιδιώτες προμηθευτές στη χονδρική και από την άλλη να αναμορφωθεί η αγορά σε ό,τι αφορά την παραγωγή ώστε να έχουν κίνητρο να δραστηριοποιηθούν οι ιδιώτες που διαθέτουν μονάδες φυσικού αερίου και σήμερα «ζημιώνονται» μη μπορώντας να ανταγωνιστούν τη ΔΕΗ στο κόστος παραγωγής.

Σύμφωνα πάντως με τα διαθέσιμα στοιχεία από ευρωπαϊκούς οργανισμούς, τα ελληνικά νοικοκυριά απολαμβάνουν τις χαμηλότερες τιμές ηλεκτρικού ρεύματος μεταξύ όλων των οικιακών καταναλωτών των χωρών-μελών της ευρωζώνης.

Στην Αθήνα, η τιμή της κιλοβατώρας (μέσος όρος) είναι μόλις 11,54 λεπτά, όταν στο Παρίσι όπου η παραγωγή είναι φτηνή λόγω των πυρηνικών εργοστασίων είναι 13,19 λεπτά, ενώ στο Βερολίνο φτάνει τα 22,78 λεπτά και στην Κοπεγχάγη ξεπερνά τα 28,6 λεπτά του ευρώ.

Με βάση τα στοιχεία της Eurostat για τα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος στις 27 χώρες της Ε.Ε. στο δεύτερο εξάμηνο 2009, προκύπτει ότι: 91% ακριβότερο για 1.000 - 2.500 KW

* Στις πολύ χαμηλές καταναλώσεις μέχρι και 1.000 kWh, το ηλεκτρικό ρεύμα για τους οικιακούς καταναλωτές των «27» είναι ακριβότερο σε σχέση με την Ελλάδα κατά 118,83%.

Επίσης, είναι ακριβότερο κατά 91,73% σε σύγκριση με την Ελλάδα για τους καταναλωτές των «27» με καταναλώσεις από 1.000 - 2.500 kWh.

* Στις μεγάλες καταναλώσεις, από 5.000 - 15.000 kWh, οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος στους «27» είναι κατά 24,17% υψηλότερες σε σχέση με την Ελλάδα, ενώ οι σχετικές διαφορές περιορίζονται μόλις στο 7,92% για τους πολύ μεγάλους καταναλωτές, με κατανάλωση άνω των 15.000 kWh.

Είναι προφανές από τα στοιχεία ότι τα περιθώρια αυξήσεων στο ρεύμα είναι τεράστια και οι Ελληνες θα αρχίσουν να τα νιώθουν με τον επικείμενο «εξορθολογισμό των τιμολογίων».

Από την άλλη πλευρά, παράγοντες της αγοράς υποστηρίζουν ότι το πραγματικό κόστος των τιμολογίων στην Ελλάδα είναι ακριβότερο αν συνεκτιμηθεί ότι στην υπόλοιπη Ευρώπη η παραγωγή βασίζεται σε σύγχρονες αλλά ακριβότερες μονάδες.

Πρόσβαση ιδιωτών στο λιγνίτη

Σήμερα η ΔΕΗ καταφέρνει να κρατά χαμηλά τα τιμολόγιά της, επειδή παράγει φτηνό ρεύμα από τις λιγνιτικές μονάδες της (καταλαμβάνει σχεδόν το 60% του συνολικού μείγματος, γι' αυτό και η τρόικα επιδιώκει να αποκτήσουν πρόσβαση οι ιδιώτες σε ορυχεία ή μονάδες) και το πουλά πανάκριβα στους εμπορικούς καταναλωτές. Το 2009 η οριακή τιμή συστήματος (ΟΤΣ) κυμαινόταν μεταξύ 40 και 60 ευρώ η μεγαβατώρα (1.000 κιλοβατώρες), όταν οι εμπορικοί καταναλωτές την πλήρωναν προς 130 ευρώ.

Με αυτό τον τρόπο επιδοτούνταν οι υπόλοιπες κατηγορίες καταναλωτών, και κυρίως οι οικιακοί χρήστες. Αυτό είχε συνέπεια να χάσει μερίδια αγοράς από ιδιώτες προμηθευτές που εισάγουν «φτηνό» ρεύμα και το μεταπωλούν σε χαμηλότερες τιμές σε εμπορικές επιχειρήσεις, αλλά κρατώντας χαμηλά την Οριακή Τιμή Συστήματος, βγάζει εκτός μάχης τους ιδιώτες παραγωγούς που παράγουν ακριβότερη ενέργεια λόγω της χρήσης φυσικού αερίου, που είναι 30% ακριβότερο από το λιγνίτη.

Μεγάλες επιβαρύνσεις τον Σεπτέμβριο

Από τον Σεπτέμβριο και με την αναδιάρθρωση των τιμολογίων, η ΔΕΗ εκτιμάται ότι θα μειώσει κατά 10% έως 25% τα ακριβά τιμολόγια για τα σουπερμάρκετ και τα εμπορικά καταστήματα, αλλά θα υποχρεωθεί να περάσει αυξήσεις στα οικιακά τιμολόγια, που κατά μέσο όρο θα φτάσουν το 40% (θα ξεπεράσουν ακόμη και το 100% στις πολύ χαμηλές καταναλώσεις), στα αγροτικά τιμολόγια θα κυμανθούν στο 60%, ενώ στα βιομηχανικά τιμολόγια η αύξηση αναμένεται ότι θα είναι της τάξης του 7-8%. Ωστόσο, αυτή η αναπροσαρμογή θα δώσει τη δυνατότητα σε τρίτους προμηθευτές να πουλάνε ηλεκτρικό ρεύμα έστω και με οριακά περιθώρια κέρδους.