Εκδήλωση της ΤΕ Εύβοιας του ΚΚΕ για την ηρωική απεργία των Λιγνιτωρύχων στον Άγιο Λουκά –Αλιβέρι, τον Αύγουστο του 1933.

Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τα 100 χρόνια του Κόμματος, η Τομεακή Επιτροπή Εύβοιας του ΚΚΕ διοργάνωσε χθες, Σάββατο, στο Αλιβέρι εκδήλωση με θέμα την απεργία των Λιγνιτωρύχων του 1933 στον Αγιο Λουκά που αποτελεί μια σπουδαία σελίδα στην Ιστορία του εργατικού κινήματος της χώρας μας, όπως και οι χιλιάδες αγώνες της εργατικής τάξης και του λαού της περιοχής αναδεικνύει τους ακατάλυτους δεσμούς του ΚΚΕ με την εργατική τάξη. Δεσμοί που έρχονται από πολύ μακριά και είναι ποτισμένοι με το αίμα των ταξικών αγώνων.

Ειδικά για την εκδήλωση ήταν ανοιχτές οι πύλες του μουσείου της ΔΕΗ με εκθέματα και εργαλεία της δουλειάς από το λιγνιτωρυχείο, επίσης στο χώρο λειτούργησε έκθεση ντοκουμέντων και φωτογραφικού υλικού από το Αρχείο του ΚΚΕ με τίτλο "Τα πρώτα βήματα, οι πρώτες μάχες, 1870-1936".

Από νωρίς, αντιπροσωπεία του ΚΚΕ με επικεφαλής το Γιώργο Μαρίνο, μέλος του Π.Γ της Κ.Ε του ΚΚΕ βρέθηκε στο άγαλμα του λιγνιτωρύχου στο κέντρο του Αλιβερίου, ενώ λίγο αργότερα επισκεύθηκαν το χώρο του λιγνιτωρυχείου όπου βρίσκεται και το μνημείο των εργατών που έχασαν τη ζωή τους στις στοές. Και στα δύο μνημεία αφέθηκαν λίγα λουλούδια σαν φόρος τιμής στους νεκρούς τις εργατικής τάξης.

Την εκδήλωση άνοιξε ο Κώστας Μιχαήλ μέλος της ΤΕ Εύβοιας του ΚΚΕ ενώ την ομιλία απύθηνε ο Γιώργος Μαρίνο, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Ακολούθησε αφιέρωμα στο χρονικό της απεργίας με αφήγηση και τραγούδι.

Αποσπάσματα από την ομιλία του Γιώργου Μαρίνου:

Στον αγώνα των εργατών και των εργατριών του Λιγνιτωρυχείου Αλιβερίου , στους αγώνες που έγιναν σε κάθε πόλη, σε κάθε χωριό και καταγράφονται στα εκατοντάδες ιστορικά γεγονότα που τιμάει το κόμμα μας σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, προβάλλει η πλούσια ιστορία του εργατικού –λαϊκού κινήματος και η μεγάλη προσφορά του ΚΚΕ στην πάλη της εργατικής τάξης , του λαού μας.(….)

Γυρίζουμε τη σκέψη μας στο τέλος της δεκαετίας του 1920 –αρχές της δεκαετίας του ΄30.

Το καπιταλιστικό εκμεταλλευτικό σύστημα που ήδη είχε την εγκληματική ευθύνη για τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο και τα εκατομμύρια νεκρούς και τραυματίες, συνεχίζει να δείχνει τα δόντια του.

Οι αξεπέραστες αντιθέσεις του, η αναρχία που σημαδεύει την παραγωγή, την οικονομία που έχει κριτήριο το κέρδος, οδήγησε στη βαθειά κρίση του 1929-1933 η οποία τίναξε στον αέρα τις θεωρίες ότι ο Καπιταλισμός είναι άτρωτος.

Στην Ελλάδα, το φιλελεύθερο Βενιζελικό κόμμα εκφράζοντας τα συμφέροντα της πλουτοκρατίας της εποχής, αντιμετωπίζει με έχθρα την εργατική τάξη και παίρνει μέτρα για να κατακτήσει το κεφάλαιο μεγαλύτερη συσσώρευση , υψηλότερη κερδοφορία.

Στις εκλογές του Μάρτη 1933 χάνει το «Φιλελεύθερο κόμμα» του Βενιζέλου και σχηματίζει κυβέρνηση το «Λαϊκό Κόμμα» με πρωθυπουργό τον Τσαλδάρη που συνεχίζει την επίθεση κατά της εργατικής τάξης και αντιμετωπίζει τις εργατικές κινητοποιήσεις ως «Διασάλευση της Έννομης Τάξης».

Στις συνθήκες αυτές το ΚΚΕ , στα πρώτα βήματα του, αντιπαλεύοντας, ξεπερνώντας προβλήματα που παρουσιάζονται στην ανάπτυξη του, συγκεντρώνει την προσοχή του στην ενίσχυση των δεσμών με τις εργατικές –λαϊκές δυνάμεις , στο μαζικό κίνημα , στην ανάπτυξη των οργανώσεων του και στο κτίσιμο νέων οργανώσεων σε χώρους δουλειάς και κλάδους.

Στο εργατικό κίνημα κλιμακώνεται η αντιπαράθεση ανάμεσα στο ταξικό κίνημα και τους ρεφορμιστές, ανάμεσα στη παραδομένη στο αστικό κράτος και το κεφάλαιο ΓΣΕΕ και την Ενωτική ΓΣΕΕ που βάζει τη σφραγίδα της στις εργατικές κινητοποιήσεις.

Η Ενωτική ΓΣΕΕ ιδρύθηκε το Φλεβάρη του 1929 ως απάντηση των ταξικών δυνάμεων στο όργιο της νοθείας και των διώξεων που οργάνωσε το αστικό κράτος, η κυβέρνηση Βενιζέλου και η εργοδοσία. (…)

Στις συνθήκες αυτές γράφεται η ηρωική σελίδα της απεργίας των εργατών του Λιγνιτωρυχείου στον Άγιο Λουκά, στο Αλιβέρι.

Μέσα στα φύλλα του «Ριζοσπάστη», της εφημερίδας που είναι σάρκα από τη σάρκα της εργατιάς, γίνεται μια συγκλονιστική ιστορική παρουσίαση των εξελίξεων της περιόδου αυτής, μέρα τη μέρα , ώρα την ώρα.

Οι συνθήκες δουλειάς και ζωής των ανθρακωρύχων είναι άθλιες.

Πολύ χαμηλά μεροκάματα, απλήρωτη δουλειά , δουλειά ανήλικων παιδιών, εντατικοποίηση , έλλειψη μέτρων για την υγεία και την ασφάλεια των εργατών και των εργατριών με αποτέλεσμα να γίνονται καθημερινά εγκλήματα κατά της ζωής και της ασφάλειας των ανθρακωρύχων.

Οι εργάτες και οι εργάτριες προβληματίζονται , κατανοούν ότι ο κάθε εργάτης χωριστά είναι ανίσχυρος και ανυπεράσπιστος απέναντι στον κεφαλαιοκράτη , συνειδητοποιούν την αναγκαιότητα της οργάνωσης.

Τέλη Ιούλη του 1933 με την παρουσία στελεχών του ΚΚΕ και του εκπροσώπου του Ενωτικού Εργατικού Κέντρου Χαλκίδας οργανώνονται στο χωριό Άγιος Λουκάς συσκέψεις , γίνονται ζυμώσεις και με Γενική Συνέλευση στην οποία συμμετέχουν περισσότεροι από 100 εργάτες, παίρνεται απόφαση, στις 2 Αυγούστου, για ίδρυση σωματείου.

Οι διαδικασίες αυτές προχωρούν σε κλίμα εργοδοτικής και αστυνομικής τρομοκρατίας που δεν οδηγεί σε υποχώρηση των εργατών και των εργατριών αλλά αντίθετα σφυρηλατεί την ενότητα και ενισχύει την αγωνιστικότητα τους.

Ο στόχος της αγωνιστικής διεκδίκησης των αιτημάτων κερδίζει καθημερινά έδαφος. Διαμορφώνεται το πλαίσιο της πάλης το οποίο περιλαμβάνει :

• Καθιέρωση 8ωρου και 6ώρου για τους εργάτες που δουλεύουν στα μέτωπα που εκδηλώνονται φωτιές και νερά.
• Αυξήσεις του μεροκάματου, 80 δραχμές για τους μιναδόρους, 70 δραχμές για τους μπαζαδόρους , 60 δραχμές για τους εργαζόμενους στην επιφάνεια – Διπλό μεροκάματο την Κυριακή, τα ίδια μεροκάματα να ισχύσουν για τις γυναίκες .
• Καταβολή των καθυστερούμενων και πληρωμή κάθε Σάββατο
• Να χορηγηθούν δωρεάν μάσκες, γάντια , μουσαμάδες, μπότες.
• Δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη , κοινωνική ασφάλιση με επιβάρυνση της εταιρείας.

Με δύναμη και ενθουσιασμό οι εργάτες και οι εργάτριες με τη στήριξη των οικογενειών τους πήραν απόφαση για Απεργία στις 7 Αυγούστου.

Η εταιρεία του εφοπλιστή Εμπειρίκου που εκμεταλλεύεται το λιγνιτωρυχείο αρνείται να ικανοποιήσει τα αιτήματα , απειλεί με ανταπεργία (Λοκ αουτ), η τρομοκρατία εντείνεται. Η απεργία έχει καθολική επιτυχία, η απόπειρα χρησιμοποίησης απεργοσπαστών πέφτει στο κενό.

Στις 8 Αυγούστου αστυνομικές δυνάμεις περικυκλώνουν το Ανθρακωρυχείο, συλλαμβάνουν απεργούς , γίνονται συγκρούσεις για την απελευθέρωση τους.

Στις 9 Αυγούστου 1933 οργανώνεται και πάλι μαζική συγκέντρωση στον Άγιο Λουκά με τη συμμετοχή των απεργών , γυναικών και παιδιών . Σύσσωμο το χωριό κατευθύνεται στο Λιγνιτωρυχείο και στο δρόμο αντιμετωπίζει το μπλόκο της αστυνομίας, των χαφιέδων, των ανθρώπων της εταιρείας.

Η σύγκρουση είναι σκληρή, οι δυνάμεις καταστολής και οι μπράβοι της εταιρείας πυροβολούν κατά των απεργών.

Μακελειό. 20 τραυματίες, πολλοί τραυματισμένοι βαριά , ο τόπος βάφεται με αίμα.

Η πληροφορία ότι ένας βαριά τραυματισμένος δεν άντεξε και υπάρχει νεκρός ξεσήκωσε όλη την περιοχή.

Το αστικό κράτος ανησύχησε πολύ. Επί τόπου έφτασε ο διοικητής της χωροφυλακής Χαλκίδας με νέες αστυνομικές δυνάμεις, συνελήφθησαν οι εκπρόσωποί της Ενωτικής ΓΣΣΕ, του Ενωτικού Εργατικού Κέντρου Χαλκίδας, οι πρωτοπόροι εργάτες , οι καθοδηγητές της απεργίας .

Είναι συνταρακτικό. Η απεργία συνεχίστηκε. Η εταιρεία αδυνατεί να στρατολογήσει απεργοσπάστες για να σβήσουν τις φωτιές που είχαν ξεσπάσει στις στοές.

Οι εργάτες κερδίζουν τη μάχη της απεργίας.

Στις 11 Αυγούστου η εταιρεία Εμπειρίκου υποχωρεί και αναγκάζεται να δηλώσει ότι κάνει δεκτά τα αιτήματα των Λιγνιτωρύχων, αλλά ο αγώνας δεν τέλειωσε. (….)

Ο απεργιακός αγώνας των Λιγνιτωρύχων του 1933 έβαλλε γερές βάσεις, το ΚΚΕ αναπτύχθηκε στην περιοχή και συνέχισε με αποφασιστικότητα την πάλη του.

Κερδήθηκαν, ψήθηκαν νέοι αγωνιστές που εντάχθηκαν στο ΕΑΜικό Κίνημα και πήραν μέρος στον ένοπλο αγώνα του ΕΛΑΣ κατά του φασίστα κατακτητή και των ντόπιων συνεργατών του, συμμετείχαν στον αγώνα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.

Να σκεφτούμε : Τι ξεχωρίζει μέσα σ αυτή την πορεία ; ξεχωρίζει η πίστη στο δίκιο της εργατιάς και στον αγώνα της , η άρνηση της υποταγής και η απόφαση για σύγκρουση, σώμα με σώμα, με την εργοδοσία και τις δυνάμεις καταστολής ακόμα και όταν γνώριζαν οι εργάτες ότι οι αντίπαλοι τους θα χρησιμοποιήσουν τα όπλα και δεν θα διστάσουν να τους δολοφονήσουν.

Ξεχωρίζει η οργάνωση και η περιφρούρηση της απεργίας , η στήριξη του αγώνα των Λιγνιτωρύχων από τις οικογένειες τους, από τις λαϊκές οικογένειες της περιοχής, τους φτωχούς αγρότες. Ξεχωρίζει η εργατική αλληλεγγύη που δίνει δύναμη στην ταξική πάλη.

Μοιράζανε τη μπουκιά στα δύο για να στηρίξουνε τους απεργούς.

Πρόκειται για μια πολύτιμη ιστορική παρακαταθήκη με επίκαιρα διδάγματα, πολύ χρήσιμα στις μέρες μας. Η ανοχή στην επιθετικότητα του αντιπάλου, η προσδοκία ότι «ο λύκος θα γίνει αρνί» , η υποχώρηση και η παθητικότητα σε εξελίξεις που σημαδεύονται από κατάργηση δικαιωμάτων και χειροτέρευση της κατάστασης της εργατικής τάξης είναι δρόμος αδιέξοδος που στοιχίζει ακριβά, διαιωνίζει και ισχυροποιεί το καθεστώς της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης.

Τιμάμε με σεβασμό τους μαχητές της ηρωικής απεργίας τον Αύγουστο του 1933 .

Τιμάμε όλους τους εργάτες του Λυγνιτωρυχείου και ιδιαίτερα αυτούς που κατέβαιναν με το «φανάρι» 200 μέτρα κάτω από τη γη .

Τιμάμε τους νεκρούς και τους τραυματίες από τις εκρήξεις, τα φουρνέλα, το μονοξείδιο - την αγκούσα, που έκοβε την ανάσα και σκότωνε τους εργάτες.

Θυμόμαστε καλά. Στα παιδικά μας χρόνια χτυπούσαν οι καμπάνες και ξεσηκώνονταν το χωριό , ξεσηκώνονταν τα χωριά. Ατύχημα στα υπόγεια .. φωνάζαμε !! …… πιο σπίτι θα κλείσει ; Είδαμε τους δικούς μας κίτρινους , μαυρισμένους που χαροπάλευαν χωρίς καμία φροντίδα.

Θρηνήσαμε τους νεκρούς μας.

Οι Λιγνιτωρύχοι , οι μπαζαδόροι , οι μιναδόροι, οι μποσκαδόροι, με το κράνος και τη λάμπα , σκυμμένοι ολημερής , σκάβοντας με τον κασμά, βάζοντας φουρνέλα για να ανοίξουν νέα μέτωπα , στηρίζοντας τις κάσες, τις στοές, τράβαγαν βήμα το βήμα μέσα στη γη αντιμετωπίζοντας τις φωτιές και τα νερά που ξέσπαγαν και όταν έγερναν νεκρά τα καναρίνια λόγω της έλλειψης οξυγόνου οι εργάτες έτρεχαν να σωθούν , στα έγκατα της γης.

25 εργάτες έχουν αφήσει την τελευταία τους πνοή στο Λιγνιτωρυχείο Αγίου Λουκά-Αλιβερίου.

Οι μνήμες αυτές πρέπει να μείνουν ζωντανές .

Η εργατική τάξη βγάζει το μεροκάματο σε σκληρές συνθήκες, ματώνει από την καπιταλιστική εκμετάλλευση.

Η τάξη αυτή είναι η πρωτοπόρα τάξη της κοινωνίας , αυτή που παράγει τον πλούτο και έχει ιστορική αποστολή να απαλλάξει την κοινωνία από την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.

100 χρόνια πρωτοπόρας ηρωικής δράσης.

Σήμερα , που ο καπιταλισμός έχει σαπίσει και το κεφάλαιο με τους πολιτικούς του εκφραστές χρησιμοποιούν όλα τα μέσα για να μπλοκάρουν τον τροχό της ιστορίας και την κοινωνική πρόοδο, να ισοπεδώσουν δικαιώματα και κατακτήσεις που κερδήθηκαν με τους αγώνες και τις θυσίες της εργατικής τάξης, ο κάθε εργαζόμενος επιβάλλεται να σκεφτεί καλά ότι η ταξική πάλη που συκοφαντούν , που υπονομεύουν οι υποστηριχτές και απολογητές του καπιταλισμού αποτελεί την κινητήρια δύναμη της κοινωνικής εξέλιξης.

Η ταξική πάλη και η δράση του ΚΚΕ μέσα σ αυτή είναι βασικοί παράγοντες που συνετέλεσαν στην κατάκτηση των εργατικών δικαιωμάτων, του 8ωρου, των Συλλογικών Συμβάσεων, της κοινωνικής ασφάλισης και άλλων.

Όμως, διαχρονικά αποδεικνύεται ότι η ταξική πάλη δεν αναπτύσσεται ευθύγραμμα, έχει ανόδους, ξεσπάσματα αλλά και υποχωρήσεις , νίκες και προσωρινές ήττες .

Κανένα δικαίωμα δεν εξασφαλίζεται μόνιμα, σταθερά στον καπιταλισμό. Καιροφυλακτεί η αντεπίθεση, η ρεβάνς του κεφαλαίου το οποίο έχει την εξουσία στα χέρια του και την περιφρουρεί με νύχια και με δόντια γιατί αυτή είναι η πηγή της ζωής του, της ζωής του ξεπερασμένου ιστορικά εκμεταλλευτικού συστήματος. .

Η σύγκρουση είναι σκληρή , η εργατική τάξη αναμετριέται με την κυρίαρχη, την αστική τάξη που ασκεί την εξουσία της στηριζόμενη στο αστικό κράτος, τα κόμματα που εκφράζουν τα δικά της συμφέροντα αλλά και τους νεροκουβαλητές της, τον εργοδοτικό–κυβερνητικό συνδικαλισμό , τον οπορτουνισμό που είναι φορέας της αστικής , της καπιταλιστικής ιδεολογίας μέσα στο εργατικό –λαϊκό κίνημα.

Οι δυνάμεις αυτές προσπαθούν με όλα τα μέσα να περάσουν τη θέση της «κοινωνικής συναίνεσης», της «ταξικής συνεργασίας», να αφοπλίσουν το εργατικό κίνημα, να μην έχει προσανατολισμό αμφισβήτησης και ανατροπής του καθεστώτος της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.

Η αξιοποίηση και ενσωμάτωση της πείρας της ταξικής πάλης στην καθημερινή δράση είναι πολύ μεγάλη υπόθεση και αφορά τον κάθε εργαζόμενο. Η πείρα αυτή τονίζει ότι από τη στιγμή που η εργατική τάξη έχει τέτοιο ισχυρό αντίπαλο, η προετοιμασία χρειάζεται να είναι αντίστοιχη των απαιτήσεων , ώστε να δυναμώνουν όλα τα μέσα που έχει στα χέρια της η εργατιά. Να δυναμώνει η ταξική ενότητα, η οργάνωση, η πειθαρχία, να σφυρηλατείται η αντοχή και να αναπτύσσεται σε υψηλότερο επίπεδο η ικανότητα χρησιμοποίησης όλων των μορφών πάλης, η επεξεργασία συνθημάτων που συσπειρώνουν τους εργάτες και τις εργάτριες, αναπτύσσουν την απαιτητικότητα και προωθούν την κοινή δράση, τη συμμαχία με τα λαϊκά στρώματα.

Όλα αυτά τα ισχυρά όπλα είναι αναγκαίο να μπούνε στην υπηρεσία της ανασύνταξης του εργατικού κινήματος που μπορεί να γίνει αποτελεσματικό και να εκπληρώσει την αποστολή του όταν παλεύει με κατεύθυνση, με στόχο «να σκοτωθεί το θηρίο» που όσο είναι ζωντανό είναι επικίνδυνο, να ανατραπεί δηλαδή η εξουσία των μονοπωλίων , να ανατραπεί ο καπιταλισμός.

Υπάρχει λύση που αντιστοιχεί στα λαϊκά συμφέροντα.

Οργάνωση παντού, στα σωματεία, σε επιτροπές αγώνα , στους αγροτικούς συλλόγους , στους γυναικείους συλλόγους, στις λαϊκές επιτροπές. Αυτή είναι η πρόκληση.

Εργατικό κίνημα δυνατό που θα συγκρούεται με την εξουσία των εκμεταλλευτών. Δυνάμωμα του ταξικού κινήματος, του ΠΑΜΕ , συσπείρωση νέων αγωνιστικών δυνάμεων στις γραμμές του.

Κοινή πάλη της εργατικής τάξης, με την αγροτιά, με τους αυτοαπασχολούμενους, τη νεολαία και τις γυναίκες των λαϊκών οικογενειών .

Ζωντανή, μαχητική κοινωνική -λαϊκή συμμαχία που θα αναγνωρίζεται , θα κατοχυρώνεται και θα ενισχύεται μέσα στην καθημερινή πάλη για κάθε εργατικό –λαϊκό πρόβλημα και θα αγωνίζεται κατά του εκμεταλλευτικού συστήματος και των μονοπωλίων που είναι τα κύτταρα του, με προσανατολισμό την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου.

Το 1933 , εδώ , σ αυτή την περιοχή οι εργάτες υπερασπίστηκαν το απεργιακό δικαίωμα και αντιμετώπισαν με αποφασιστικότητα την εργοδοτική, κρατική και κυβερνητική καταστολή, την ύπουλη , υποταγμένη στάση του εργοδοτικού κυβερνητικού συνδικαλισμού.

Σήμερα , 83 χρόνια μετά, ο καπιταλισμός αναπτύχθηκε πολύ, επιστημονικές, τεχνολογικές ανακαλύψεις και εφαρμογές έδωσαν τεράστια ώθηση στην παραγωγικότητα της εργασίας αλλά αυτό που κρίνει είναι η εκμεταλλευτική φύση του συστήματος. Αυτό βρίσκεται πίσω από την κατάργηση της απεργίας, των εργασιακών δικαιωμάτων, το ξήλωμα ακόμα και του 8ωρου.

Η πάλη του νέου με το παλιό είναι πολύ σκληρή. Το παλιό αντιστέκεται, είναι αδίστακτο. Η πείρα των ταξικών αγώνων διδάσκει πως η αστική, η κυρίαρχη τάξη χρησιμοποίησε όλα τα μέσα για να καταστείλει την πάλη του ΚΚΕ και του εργατικού-λαϊκού κινήματος.

Παρανομία δεκαετιών, φυλακίσεις, εξορίες, εκτελέσεις για τους κομμουνιστές, τις κομμουνίστριες, τους πρωτοπόρους αγωνιστές. Χρήση όπλων , δολοφονίες απεργών από το αστικό κράτος και την εργοδοσία.

Η σύγκρουση με την αστική τάξη , με το εκμεταλλευτικό σύστημα έχει μεγάλες απαιτήσεις , χρειάζεται πολύπλευρη προετοιμασία και αντοχή για να μπορούν το ΚΚΕ και το ταξικό κίνημα να ανταποκριθούν στα καθήκοντα τους σε όλες τις συνθήκες.

Η βαθειά κατανόηση των υποχρεώσεων μας και η μεγαλύτερη προσφορά στον αγώνα για την ισχυροποίηση του ΚΚΕ και την απελευθέρωση της εργατικής τάξης από τα δεσμά της εκμετάλλευσης είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να τιμήσουμε τα 100 χρόνια του κόμματος, τους αγωνιστές και τις αγωνίστριες που έδωσαν ακόμα και τη ζωή τους.