ΕΕ των εθνών vs. ΕΕ της Γερμανίας – σχόλιο στον Γ. Βαρουφάκη

 Τεράστια ανησυχία προκαλεί η διαπίστωση ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει καταστεί όμηρος των γερμανικών εκλογών και μάλιστα χωρίς κανείς να διασφαλίζει ότι η πολιτική ελίτ της χώρας μπορεί να αλλάξει μυαλά και να οδηγήσει σε ασφαλή λιμένα το ευρωπαϊκό όραμα. 

Άκρως αποκαλυπτικά είναι όσα έγραψε σε άρθρο του στο «protagon.gr» ο γνωστός οικονομολόγος, Γιάννης Βαρουφάκης, ο οποίος αναφέρεται στη συμμετοχή του σε νομικό συνέδριο που διοργάνωσε το περιοδικό Texas International Law Journal στο Όστιν του Τέξας (7-8 Φεβρουαρίου), όπου ο διάλογος με μη κατονομαζόμενο υψηλά ιστάμενο στέλεχος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), έβγαλε ειδήσεις, τις οποίες και μπήκαμε στον πειρασμό να σχολιάσουμε…

Αρχικά, να αναφέρουμε ότι ένα από τα κομβικά σημεία της ομιλίας του γνωστού Έλληνα καθηγητή στο συνέδριο, ήταν ότι σε αντίθεση με τη συμβατική σοφία που επικρατεί στην Ελλάδα, «η κρίση βαθαίνει παρά το γεγονός ότι η αγορά ομολόγων φαίνεται να ομαλοποιείται και, συνεπώς, αν συνεχίσουμε έτσι, η Ευρωζώνη δεν θα αντέξει».

Μεταφέρουμε το ερώτημα του στελέχους του ΔΝΤ (πηγή: «protagon.gr») και θα προβούμε σε σχολιασμό στη συνέχεια: «Θα κάνω ένα σχόλιο και θα σας θέσω ένα ερώτημα, αν μου επιτρέπετε. Ξεκινώ με το σχόλιο: Κατ’ αρχάς να σας πω ότι συμφωνώ πως και μένα με στενοχωρεί το θέαμα των ευρωπαίων να θριαμβολογούν ότι η Κρίση υποχωρεί όταν όλοι βλέπουμε ότι χειροτερεύει ως προς την πραγματική οικονομία.

»Συμφωνώ ακόμα ότι πρέπει οπωσδήποτε και χωρίς καθυστέρηση η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών να γίνει άμεσα από τα ταμεία διάσωσης χωρίς να προσμετρείται το ποσόν που αυτό απαιτεί στο δημόσιο χρέος κανενός. Παράλληλα πρέπει η ΕΕ κεντρικά, μέσα από το ESM και την ΕΚΤ, να προχωρήσει την εκκαθάριση και στο κλείσιμο πολλών από αυτές τις τράπεζες. Όμως, εκεί που διαφωνώ μαζί σας είναι ότι η Ευρώπη έχει την πολυτέλεια να καθυστερεί, όπως πράγματι καθυστερεί την πλήρη ενοποίηση των τραπεζικών της συστημάτων.

»Και δυστυχώς έχετε δίκιο όταν λέτε ότι αυτό ακριβώς κάνουν: κάνουν ό,τι μπορούν για να μην προχωρήσει καμία ουσιαστική τραπεζική ενοποίηση. Αυτό που θα ήθελα να σας ρωτήσω αφορά την Ελλάδα. Είναι προφανές ότι η χώρα σας, και λόγω ενδογενών προβλημάτων και λόγω ενός ριζικά (radically) λάθος προγράμματος, για το οποίο εμείς στο ΔΝΤ έχουμε πει αρκετά mea culpa, δεν θα μπορέσει να ξεφύγει από την κατιούσα πορεία. Τι νομίζετε ότι πρέπει να γίνει;»

Από πού να αρχίσεις και που να τελειώσεις… Από το ότι οι Ευρωπαίοι ίσως και να διεκδικήσουν Νόμπελ στην ηλιθιότητα εάν όλοι δηλώνουν ότι τα χειρότερα βρίσκονται πίσω μας, ενώ το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), ο «μεγάλος σατανάς» του παρελθόντος που έχει χάσει με διαφορά την πρώτη θέση λόγω της παροιμιώδους αναλγησίας της υπό τους Γερμανούς Ενωμένης Ευρώπης θεωρεί ως δεδομένο το αντίθετο;

Από το ότι η πολιτική που ακολουθούν οι Ευρωπαίοι για την ίαση του «μεγάλου ασθενούς», του τραπεζικού συστήματος, είναι αυτοκαταστροφική εξαιτίας της ατολμίας με την οποία αντιμετωπίζουν το πρόβλημα, παραβιάζοντας στοιχειώδεις κανόνες του καπιταλιστικού συστήματος, ότι ιδιωτική εταιρία που χρεοκοπεί απλώς κλείνει και εξαφανίζεται, ενώ οι Ευρωπαίοι διασώζουν τις τράπεζες ανεξαιρέτως τις οποίες μάλιστα έχουν και στον πυρήνα του οικονομικού συστήματος της Ένωσης και των κρατών-μελών της.

Από την ευθεία παραδοχή ότι το πρόγραμμα που εφαρμόστηκε στην Ελλάδα είναι απόλυτα λανθασμένο; Σε αυτό όμως επανήλθε σε ιδιωτική συζήτηση με τον Γιάννη Βαρουφάκη το στέλεχος του ΔΝΤ και όσα φέρεται από τον καθηγητή να του ανέφερε συνιστούν τεράστιο σκάνδαλο… Επέμεινε ότι το ΔΝΤ δεν φταίει και το θεμελίωσε:

«Από την αρχή λέγαμε στις Βρυξέλλες πως αυτό το πρόγραμμα (σημ. εννοεί το Μνημόνιο 1) δεν βγαίνει και πως ήταν απαραίτητο ένα μεγάλο κούρεμα πριν δοθούν δάνεια. Οι Ευρωπαίοι ούτε να το ακούσουν δεν ήθελαν. Κι ο δικός σας υπουργός Οικονομικών το αρνιόταν. Τι να κάνουμε εμείς του ΔΝΤ; Οι Γερμανοί μας είχαν ανάγκη. Είχαν ανάγκη της πείρας και προπάντων της φήμης μας ως σκληροί εφαρμογείς (implementers) προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής. Δυστυχώς μας εκμεταλλεύτηκαν και το αποτέλεσμα ήταν να καταστραφεί το καλό μας όνομα (sic). Όσο για την Ελλάδα, η πολιτική που ακολουθείται τώρα, το 2013, μόνο μια φαντασίωση μπορεί να στηρίξει την άποψη ότι βαίνουμε καλώς.»

Τι θέλει να πει ο «ποιητής»; Προσπερνάμε αυτά που λέει για τον Έλληνα υπουργό που είχε ταυτιστεί με τους Γερμανούς. Πολύ απλά, ότι αν έκανες το γενναίο «κούρεμα» προ της χορήγησης δανείου, δεν θα είχες μεταφέρει τόσο μεγάλο βάρος από το κόστος διάσωσης της Ελλάδας στις πλάτες των Ευρωπαίων φορολογουμένων (το δάνειο!). Θα χρειάζονταν λιγότερα χρήματα και θα είχε πατηθεί φρένο από τη αρχή στην κρίση, ενώ και η ανθρωπιστική κρίση στην Ελλάδα θα είχε αναχαιτιστεί. Γενικά, το πρόβλημα χωρίς να έχει αντιμετωπιστεί θα ήταν μικρότερο και πολύ απλά δεν θα λειτουργούσε ως… Η1Ν1…

Το πρόβλημα που δημιουργείται εάν αληθεύουν όσα αναφέρει ο Βαρουφάκης είναι μεγάλο και δεν είναι μόνο οικονομικό. Είναι πρόβλημα προσανατολισμού της χώρας μας, καθότι δεν έχουμε κρύψει ποτέ τον τεράστιο προβληματισμό μας για τον ρόλο της Ενωμένης Ευρώπης με την τραγική ανεπάρκεια ηγεσίας που επιδεικνύει. Η μία εξήγηση είναι ότι οι Γερμανοί είναι παντελώς ανίκανοι να διοικήσουν. Τα έχουμε ξαναπεί, η Ιστορία φαίνεται ότι δεν λανθάνει. Δεν θα έχαναν δύο παγκοσμίους πολέμους… Και όχι μόνο…

Υπάρχει όμως και μια δεύτερη δυνητική εξήγηση, που αν αληθεύει, ο αμοραλισμός της θα πάει τη σκέψη κάθε αναγνώστη πολύ πίσω, στην… ηθική των Ναζί. Διαλύουν ένα «οικόπεδο γωνία», όπως το ελληνικό, για να το βουτήξουν. Κι εάν αυτό ισχύει, τότε συγνώμη που θα το πούμε, αλλά η Ευρώπη των Εθνών που ονειρεύονταν οι καλοπροαίρετοι όταν τη δημιουργούσαν, ήταν ένα κούφιο ιδεολόγημα. Έχει πάει ήδη… «περίπατο». Μάλλον θα πρέπει να ξαναθυμηθούμε ρήσεις ότι η Ευρώπη θα πέσει ξανά στα νύχια της Γερμανίας, αυτή τη φορά όχι με τα όπλα, αλλά με την οικονομική ισχύ και την πρόοδο.

Επειδή όμως οι Έλληνες στην ιστορική τους διαδρομή… συναναστράφηκαν με πολλούς νταβατζήδες, δεν θα είναι και πολύ έξυπνο να παραμείνει στη πλάνη (όπως αποδείχθηκε) που μας κατέστρεψε. Αυτή που ήθελε την ενωμένη Ευρώπη να αποτελεί την απόλυτη εξασφάλιση και ότι πλέον δεν χρειάζεται να ανησυχούμε όχι για την οικονομία, ούτε καν για την άμυνα.

Πόσα δημοσιογραφικά μπουμπούκια που ωρύονται σήμαρα στα τηλεοπτικά παράθυρα έγραφαν τις απίστευτες κοτσάνες στο παρελθόν και σήμερα εμφανίζονται και ως τιμητές… Θα είχε ενδιαφέρον ένα άρθρο με το τι έγραφαν κάποτε οι σημερινοί τηλεοπτικοί… αστέρες. Η πλάνη μας συμπεριλάμβανε την ψευδαίσθηση ότι η ευημερία που ακολούθησε την είσοδό μας στο ευρώ ήταν ψεύτικη και με δανεικά. Αυτό το δεχθήκαμε εμείς από την αρχή και διαχωρίσαμε τη θέση μας με όσους κατήγγελλαν τους πάντες και τα πάντα, αρνούμενοι ουσιαστικά να αναλάβουν μέρος της ευθύνης για την κατάντια της χώρας.

Όχι όμως και να πεινάει ο κόσμος και να μην γίνεται προκοπή και όλοι να καθόμαστε να περιμένουμε πότε θα τελειώσει η Άγκελα τις εκλογές της, πιστεύοντας ότι μετά θα αλλάξει πολιτική. Κι εμείς το πιστεύαμε αρχικά, τώρα πλέον μας έχουν δημιουργηθεί τεράστιες αμφιβολίες.

Εάν όμως η Ευρώπη ως σύνολο θυμίζει «Πύργο της Βαβέλ» όπως είχαμε προειδοποιήσει σε ανύποπτο χρονικό διάστημα (βάλτε το «Βαβέλ» στην αναζήτηση με λέξεις-κλειδιά στον παρόντα ιστοχώρο και δείτε τα αποτελέσματα…), όλοι ξέρουμε την τύχη αυτού του Πύργου. Εάν μάλιστα θεωρηθούμε και δικαίως, όχι από τα «ρετιρέ» αλλά τα κάτω… διαμερίσματα, τότε η διάλυση θα μας χώσει τόσο βαθιά, που η ευρωπαϊκή… ΕΜΑΚ θα αργήσει πολύ να μας βγάλει, για να μας στείλει στο… νεκροτομείο.

Δεν χρειάζεται να αναφερθούμε και πάλι στο τι σημαίνει το ότι παραδοσιακά η Ελλάδα ήταν ναυτικό κράτος, ενώ η γεωγραφία της λειτουργούσε απαγορευτικά σε οτιδήποτε άλλο. Για να το «επικαιροποιήσουμε», αυτή η γεωγραφία της Ελλάδας είναι που καθιστά αδύνατη την εφαρμογή συνταγών τύπου Γερμανίας για την ανάκτηση της περίφημης «ανταγωνιστικότητας», μια έννοια που τη σεβόμαστε εμείς, πίσω από την οποία όμως κάποιοι κρύβουν την επιθυμία τους να αρπάξουν τα πάντα και να σε βάλουν να δουλεύεις με 500 ευρώ, διασφαλίζοντας με τον τρόπο αυτό ότι θα κάνεις πολλές δεκαετίες να ανακάμψεις και να τους πετάξεις έξω, ως τότε όμως θα έχουν βουτήξει… ασημικά και χρυσαφικά (π.χ. υδρογονάνθρακες) με τα οποία εσύ θα μπορούσες να ξεκολλήσεις από το τέλμα.

Η Ελλάδα, για την Ευρώπη των εθνών, δίνει τα ρέστα της, όχι όμως και για Ευρώπη των Γερμανών. Έχουμε την εντύπωση ότι οφείλει η κυβέρνηση να το συνειδητοποιήσει και να στείλει τα κατάλληλα μηνύματα προς κάθε κατεύθυνση. Πολύ φοβούμαστε ότι η φοβία με την οποία αντιμετωπίζουν την κατάσταση οι μισοί Έλληνες πολιτικοί (και οι άλλοι μισοί, στο άλλο άκρο, μιλούν σα να θεωρούν ότι είμαστε μόνοι μας σε αυτό τον κόσμο…), δεν μπορούν να διαχειριστούν στρατηγικά την κατάσταση και μάλιστα σε μια συγκυρία που η χώρα έχει τη δυνατότητα διαπραγμάτευσης, σε άλλο όμως επίπεδο από το λογιστικό. Ας ελπίσουμε ότι θα ξυπνήσουν και ότι δεν θα είναι ήδη αργά.