Ανδρέας Νεφελούδης: "Γιατί αποχώρησα από την ΔΗΜΑΡ"

του Ανδρέα Νεφελούδη

Η αποχώρηση μου από την ΔΗΜΑΡ ήταν μια πολύ δύσκολη επιλογή. Δεν είναι εύκολο να αποχωρίζεσαι τους συντρόφους σου, που μαζί έχεις περπατήσει τόσα χρόνια και μαζί έχεις ιδρύσει ένα κόμμα που εξέφραζε απολύτως τις απόψεις σου, όπως η ΔΗΜΑΡ. Η οριστική μου απόφαση λήφθηκε όταν συνειδητοποίησα ότι το κόμμα που ανήκα μόνο κατ’ όνομα ήταν το ίδιο με αυτό που συμμετείχα στην ίδρυση του, το 2010.

 Η ΔΗΜΑΡ που ξέρατε και ξέραμε δεν υπάρχει πια. Σήμερα μιλάμε για ένα κόμμα που άλλα έλεγε προγραμματικά και προεκλογικά και άλλα εφαρμόζει τώρα, συμμετέχοντας στη κυβέρνηση είτε συμφωνώντας απολύτως είτε διαφωνώντας με μισόλογα με την ατζέντα της πολιτικής Σαμαρά.

Η αλήθεια είναι πως παρά την διαφωνία μου από τον Ιούνιο του 12 με την επιλογή της συγκυβέρνησης, έμεινα για να παλέψω ώστε να αλλάξουν οι συσχετισμοί και να βοηθηθεί και η ΔΗΜΑΡ να στρίψει το τιμόνι. Το παράδοξο όμως ήταν πως το κόμμα της δημοκρατίας φάνηκε πως δεν άντεχε την διαφορετικότητα, την άλλη άποψη, με αποκορύφωμα τις διαγραφές των δύο βουλευτών για... προληπτικούς λόγους. Η ΔΗΜΑΡ δεν είναι το κόμμα που ξέραμε ακόμα και στην σύνθεση των μελών του, αλλάζει, μεταλλάσσεται. Από την ΚΕ έχουν παραιτηθεί από το 2011 και μετά και κυρίως μέσα στο 12 22 από τα αρχικά 110 μέλη της σύνθεσης της. Η πλειοψηφία τους έχει αποχωρήσει και από το κόμμα, ολόκληρες οργανώσεις έχουν αποχωρήσει ή αδρανοποιηθεί (πχ οργάνωση Πιερίας κλπ), πολλά μέλη έχουν «πάει σπίτι τους» και εμείς ως μειοψηφία αντιμετωπιστήκαμε ως ξένο σώμα. Όλα αυτά επαναλαμβάνω στο κόμμα που ακόμα και στον τίτλο φέρει το όνομα της «δημοκρατίας». Η ηγεσία δεν θέλησε ή δεν φάνηκε ικανή να αντιμετωπίσει το πρόβλημα. Ζητήθηκε πολλές φορές να προχωρήσει σε συνέδριο και η πρόταση μας απορριπτόταν κάθε φορά. Η ηγεσία φαίνεται πως αντιμετώπιζε την διαφορετικότητα σύμφωνα με τα λεγόμενα του, εσχάτως αριστερού, διευθυντή της ΚΟ, ως «σάπια μήλα» που έπρεπε να φύγουν για να μην κολλήσουν και τα υπόλοιπα. Πως λοιπόν να μείνεις σε αυτό το κόμμα όσα συναισθηματικά προβλήματα και αν σου επιφέρει η όποια αποχώρηση;

Η στροφή της ηγεσίας της ΔΗΜΑΡ είχε αρχίσει να γίνεται αμέσως μετά τις εκλογές του Μάη, όταν αποφάσισε, χωρίς καμία έγκριση της Εκτελεστικής Επιτροπής, να στρέψει τα πυρά της για την εκλογική διαδικασία του Ιούνη, μονομέτωπα προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Και όταν διαχειρίστηκε το δίλλημα Ευρώ ή δραχμή με τέτοιο τρόπο ώστε να αβαντάρει εκείνες τις πολιτικές δυνάμεις της συντήρησης που έφεραν την χώρα στο γκρεμό. Αντί να προβάλει την αναγκαιότητα για την συνεργασία της αριστεράς, που θα έδινε άλλη ώθηση στο πλειοψηφικό ρεύμα που ήδη είχε αρχίσει να διαφαίνεται. Ήταν η άποψη που είχε τότε αρχίσει να κυοφορείται για την συγκρότηση του μεταρρυθμιστικού πόλου του κέντρου, που καμία σχέση δεν θα είχε με την αριστερά. Οφείλω να πω πως δεν ήταν λίγες οι απόψεις, ακόμα και από αμέσως μετά από τις εκλογές της 6ης του Μάη, που πρότειναν στον πρόεδρο να συγκροτήσει κυβέρνηση με ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Τότε καταφέραμε και το αποτρέψαμε, μετά όμως η ανεξήγητη μεταστροφή του προέδρου ήταν καταλυτική. Δεν θέλω να μπώ στην σεναριολογία, ας μείνουμε μόνο στην λάθος επιλογή του προέδρου που έτσι και αλλιώς παίζει καθοριστικό ρόλο στην διαμόρφωση της άποψης της ΔΗΜΑΡ. Με λίγα λόγια κάναμε ένα κόμμα προεδροκεντρικό χωρίς να δίνεται η ανάλογη σημασία στις οργανώσεις και στα μέλη του κόμματος. Η πολιτική χαρτογράφηση των απόψεων στα όργανα της ΔΗΜΑΡ δείχνει μια «δεξιά» ομάδα που καλύπτεται απολύτως από την κυβερνητική συνεργασία και έχει στόχο την μετατροπή της ΔΗΜΑΡ σε ένα κόμμα εν γενεί μεταρρυθμιστικό, χωρίς καμία κοινωνική και ταξική αναφορά. Να σημειωθεί ότι αυτή η ομάδα είχε διαφωνήσει με τον πρόεδρο, προτείνοντας ακόμα και την υπερψήφιση των μέτρων για τα εργασιακά. Υπάρχει μια αριστερή μειοψηφία που διαφωνεί με την συμμετοχή της ΔΗΜΑΡ στη κυβέρνηση και προωθεί την αντίληψη της διαμόρφωσης ενός μπλοκ εξουσίας των αριστερών και προοδευτικών δυνάμεων, διαφωνώντας παράλληλα με το μνημόνιο, τον προϋπολογισμό και όλα τα μέτρα που έχουν ληφθεί από την συγκυβέρνηση. Και υπάρχει και η ομάδα των προεδρικών που διαμορφώνει την πλειοψηφία ανάλογα με την συγκυρία. Σήμερα υπάρχει μια συμμαχία προεδρικών και δεξιάς μειοψηφίας, που συντηρεί την ΔΗΜΑΡ στη κυβέρνηση και αλλάζει σταδιακά όλο το κόμμα καθιστώντας μάταιη κάθε προσπάθεια στροφής σε προοδευτικότερη κατεύθυνση. Μια δραματική μου διαπίστωση είναι πως υπάρχει και μια μετάλλαξη συντρόφων, που έχει σχέση με τον κακώς εννοούμενο κυβερνητισμό και με την εξουσία. Σε ότι για παράδειγμα έχει σχέση με τον διορισμό σε θέσεις του Δημοσίου η ΔΗΜΑΡ δεν παρουσίασε ένα άλλο πρότυπο από το γνωστό πελατειακό πρότυπο των άλλων δύο κομμάτων. Μετά από όλα αυτά φοβάμαι πως όλη η στελεχιακή και εκλογική βάση, ή τουλάχιστον το μεγαλύτερο μέρος της αλλάζει και θα συνεχίζει να αλλάζει. Δεν είμαι σε θέση να εκτιμήσω από τώρα που θα καταλήξει, παρά μόνο να πω ξανά ότι η ΔΗΜΑΡ δεν έχει καμία σχέση με το κόμμα που συνιδρύσαμε. Παραμένοντας οπαδός του αριστερού ευρωπαϊσμού, δεν θεωρώ πως η Ευρώπη της Μέρκελ και της λιτότητας μπορεί να είναι το όραμα της σύγχρονης αριστεράς. Παραμένοντας οπαδός των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων με αριστερό και κοινωνικό πρόσημο, δεν μπορώ παρά να σημειώσω πως εντείνεται η αντίθεση στην Ελλάδα μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας. Συγκροτείται επομένως εκ νέου το κράτος με ταξικές και κοινωνικές αναφορές, σε αντίθεση με το «καθόλου κράτος» των νεοφιλελεύθερων ή το ουδέτερο κράτος που προβάλει η ΔΗΜΑΡ. Παραμένω οπαδός της στρατηγικής του δημοκρατικού δρόμου και με την έννοια αυτή βλέπω στην συνεργασία δυνάμεων της αριστεράς, της αριστερής σοσιαλδημοκρατίας και της προόδου, ως ένα νέο σχήμα εξουσίας και διακυβέρνησης. Τέλος παραμένω πιστός στις προτάσεις που προγραμματικά είχε διατυπώσει η ΔΗΜΑΡ για την αντιμετώπιση της κρίσης και ότι αυτές θα μπορούσαν να είναι το εργαλείο των δυνάμεων που περιέγραψα πιο πάνω. Για αυτό το όραμα θα αγωνιστώ με όλες μου τις δυνάμεις. Νομίζω πως ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να αποκτήσει ενιαίο λόγο γιατί από την θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης που κατέχει παίζει καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις. Έχω την εντύπωση ότι όπως και επί ΔΗΜΑΡ (προγραμματικά και προεκλογικά παρόλες τις διαφορές) υπήρχε σοβαρό πεδίο πολιτικής επικοινωνίας με τον ΣΥΡΙΖΑ, έτσι και τώρα μέσα από μια προγραμματική και πολιτική επικοινωνία μπορεί οι όποιες διαφορές να λειανθούν. Πιστεύω πως η ανάγκη να αλλάξει ρότα η πολιτική στην Ελλάδα και να ανακάμψει η κοινωνία είναι πολύ πιο σοβαρή από όποιες υπαρκτές διαφορές.