Συμφωνία Σερβίας – Κοσσυφοπεδίου:

Mε τη διαμεσολάβηση της ΕΕ, Κόσοβο και Σερβία κατέληξαν χθες σε συμφωνία εξομάλυνσης των σχέσεών τους, η οποία συνιστά προϋπόθεση για την συνέχιση της ευρωπαϊκής τους πορείας.

Απαιτήθηκαν έξι μήνες συνομιλιών προκειμένου Σερβία και Κόσοβο να καταλήξουν σε μια απόφαση που θα ανοίξει το δρόμο στην έναρξη ενταξιακών συνομιλιών του Βελιγραδίου με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μόλις ακόμη πριν από μερικές ημέρες οι διαπραγματεύσεις είχε θεωρηθεί ότι είχαν οδηγηθεί σε αδιέξοδο. Μια τέτοια εξέλιξη θα έφραζε το δρόμο της Σερβίας προς την Ευρώπη, με δεδομένο ότι η ΕΕ είχε δώσει προθεσμία στις δύο πλευρές να συμφωνήσουν μέχρι τη Δευτέρα 22 Απριλίου, οπότε συνεδριάζει το Συμβούλιο Γενικών Yποθέσεων στο Λουξεμβούργο. Και από την αξιολόγηση των υπουργών Εξωτερικών εξαρτάται η ευρωπαϊκή πορεία του Κοσόβου και της Σερβίας. Η εντεταλμένη της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφαλείας Κάθριν Άστον ανακοίνωσε με ενθουσιασμό την συμφωνία που επετεύχθη.«Αυτό που βλέπουμε εδώ είναι ένα βήμα μακριά από το παρελθόν και ένα βήμα των δύο πλευρών προς την Ευρώπη», είπε χαρακτηριστικά.

Έτσι η επίτευξη συμφωνίας είχε τεθεί ως όρος για να δοθεί στη Σερβία ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Όπως αναμένεται, μετά την έκβαση των συνομιλιών, η ΕΕ αναμένεται τη Δευτέρα, θα δώσει το «πράσινο φως» για να λάβει, τον Ιούνη, η Σερβία ημερομηνία για ενταξιακές διαπραγματεύσεις. 

Μέχρι τον Ιούνιο, η Σερβία μπορεί να αναμένει τον ορισμό ημερομηνίας έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Το Κόσοβο, από την πλευρά του μπορεί να ελπίζει στην έναρξη διαπραγματεύσεων για την υπογραφή μιας συμφωνίας Σταθερότητας και Σύνδεσης, που αποτελεί προϋπόθεση για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις.

«Η υπογραφή αυτής της συμφωνίας σημαίνει αναγνώριση του Κοσόβου»

Ικανοποιημένος από τη συμφωνία είναι ο Χάσιμ Θάτσι

Στο κείμενο της συμφωνίας προβλέπεται η δέσμευση ότι καμία πλευρά δεν θα προβάλλει βέτο στην πορεία της άλλης προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε άλλα ωστόσο σημεία, όπως αυτό της διατήρησης των αυτοδιοικητικών δομών της σερβικής μειονότητας στο Κόσοβο, μάλλον δεν επετεύχθη πρόοδος. Ίσως και για τον λόγο αυτόν να είναι τόσο διαφορετική η ανάγνωση της κατάστασης από τις δύο πλευρές. Ο πρωθυπουργός του Κοσόβου Χάσιμ Θάτσι εμφανίστηκε πάντως ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα. «Η υπογραφή αυτής της συμφωνίας σημαίνει αναγνώριση του Κοσόβου, της κυριαρχίας του και της εδαφικής του ακεραιότητας. Η συμφωνία συνιστά τη βάση για την εξομάλυνση των σχέσεων των δύο λαών και των δύο κρατών», τόνισε ο Θάτσι.

Αντίθετα, η σερβική πλευρά υπογραμμίζει ότι η συμφωνία για μη άσκηση βέτο αφορά μόνο στην πορεία προς την ΕΕ και αποφεύγει να μιλήσει για την αναγνώριση του Κοσόβου.

Τα παζάρια επί της πρότασης 15 σημείων της πρότασης Άστον επικεντρώθηκαν στο «άρθρο» 9 (που αναφερόταν στη διοίκηση και στη σύνθεση των αστυνομικών δυνάμεων στους σερβικούς δήμους του βόρειου Κοσσυφοπεδίου) και στο «άρθρο» 15 (που αναφέρεται στην εκπροσώπηση του Κόσσοβο).

Όπως προκύπτει, οι Σέρβοι πέτυχαν να δημιουργηθεί μία ένωση σερβικών δήμων με εκτελεστικές εξουσίες αλλά και λόγο πάνω στο διορισμό περιφερειακού αστυνομικού διευθυντή και στη σύνθεση αστυνομικών δυνάμεων που θα απαρτίζεται αποκλειστικά από Σέρβους. Ο Μάρκο Ντούρις (σύμβουλος του Σέρβου Προέδρου Τόμισλαβ Νίκολιτς) δήλωσε ότι οι «δυνάμεις ασφαλείας» των Κοσσοβάρων Αλβανών δε θα έχουν δικαίωμα ανάπτυξης στις σερβικές περιοχές δίχως απόφαση του ΝΑΤΟ και την έγκριση της Ένωσης σερβικών δήμων Κοσσυφοπεδίου.

Τη συμφωνία μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας που επιτεύχθηκε στις Βρυξέλλες χαιρέτισαν μεταξύ άλλων τα Τίρανα. «Η συμφωνία των Βρυξελλών έχει μεγάλη σημασία για ολόκληρη την περιοχή, για την ειρήνη, την περιφερειακή συνεργασία και την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Η σημερινή συμφωνία ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις μεταξύ Αλβανών και Σέρβων στην περιοχή, στο πλαίσιο των προσπαθειών τους για ένα κοινό ευρωπαϊκό μέλλον», δήλωσε ο πρωθυπουργός της χώρας Σ. Μπερίσα.

Τη συμφωνία χαιρέτησε και η ελληνική κυβέρνηση, εστιάζοντας στην προοπτική ένταξης της Σερβίας και των άλλων χωρών της περιοχής στην ΕΕ.

Ο υπουργός Εξωτερικών, Δημήτρης Αβραμόπουλος, είπε σε δήλωσή του ότι «η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει την πολιτική βούληση και αποφασιστικότητα των δύο πλευρών να διευθετήσουν σημαντικές εκκρεμότητες, προς όφελος των λαών τους, οι οποίοι μπορούν πλέον να ατενίσουν την ένταξή τους στη μεγάλη ευρωπαϊκή μας οικογένεια με μεγαλύτερη αισιοδοξία. Η συμφωνία αυτή επιβεβαιώνει, συνάμα, την προσήλωση των ηγεσιών τους στην ευρωπαϊκή προοπτική, την οποία η Ελλάδα στηρίζει σταθερά».