Έγκριση του Επιχειρησιακού Προγράμματος της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας για την περίοδο 2012 – 2014 και των διαδικασιών κατάρτισής του.

Συνεδρίασε το Περιφερειακό Συμβούλιο, με κεντρικά θέματα την έγκριση του Επιχειρησιακού Προγράμματος της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας 2012-2014 και ενημέρωση για την Ε΄Προγραμματική Περίοδο 2014 - 2020 από τον Περιφερειάρχη Κλέαρχο Περγαντά  

Πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο και συνεκτικό προγραμματικό κείμενο, το οποίο περιλαμβάνει ιεραρχημένες και κοστολογημένες όλες τις δράσεις και τα έργα που υλοποιεί, δρομολογεί και επιδιώκει η Στερεά Ελλάδα. Πρόκειται για μια μεγάλη και ευρεία δουλειά σε επίπεδο πρωτογενούς καταγραφής των αναγκών της Περιφέρειας σε όλους τους θεματικούς τομείς, με προτεραιότητες και προϋπολογισμούς από όλες τις πηγές χρηματοδότησης : το ΕΣΠΑ, τα Ειδικά Προγράμματα της Περιφέρειας, τους ΚΑΠ και τους λοιπούς Εθνικούς πόρους.

Στον Επιχειρησιακό Προγραμματισμό, περιλαμβάνονται 1660 συνεχιζόμενες και νέες δράσεις, ονοματισμένες και συγκεκριμένες. Οι αναγκαίες και άμεσης προτεραιότητας δράσεις, φτάνουν σε συνολικό προϋπολογισμό 954 εκ. € με προοπτική πενταετίας.

Βεβαίως το Επιχειρησιακό, ως δυναμικό Πρόγραμμα, έχει τη δυνατότητα να συμπεριλάβει και άλλες προτάσεις και να τροποιηθεί ανάλογα με το πώς αξιολογούνται κατά περίπτωση οι ανάγκες της Περιφέρειας.

Τα δομικά χαρακτηριστικά και η φιλοσοφία εκπόνησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος, ο δυναμικός χαρακτήρας και οι δυνατότητες προσαρμογής του κειμένου, η συμβολή του στη διαφάνεια λειτουργίας της Περιφέρειας και στο δημοκρατικό προγραμματισμό, οι ανοιχτές διαδικασίες εκπόνησής του και η συμπλήρωσή του με παράρτημα όλων των έργων που υλοποιούνται στη Στερεά Ελλάδα από άλλους φορείς, έτσι ώστε να λειτουργεί ως ενιαίο ενημερωτικό και προγραμματικό κείμενο, ήταν τα βασικά στοιχεία που τονίστηκαν, κατά την τοποθέτηση του Περιφερειάρχη Κλέαρχου Περγαντά, ο οποίος, μεταξύ άλλων, είπε :

«Για πρώτη φορά λοιπόν, καταρτίστηκε ένα πλήρες Πρόγραμμα. Καταγράφηκαν όλες οι επιδιώξεις της Περιφέρειας, με συγκεκριμένο, σαφή και αναλυτικό τρόπο. Το Επιχειρησιακό αποτέλεσε την κατάλληλη ευκαιρία για να διατυπώσουμε ρητά, όχι μόνο ποιος είναι ο προσανατολισμός της Στερεάς Ελλάδας, αλλά και να εξειδικεύσουμε μέσα από ποιες δράσεις επιδιώκουμε την επίτευξή του. Το Επιχειρησιακό είναι, επομένως, ένας συνολικός προγραμματισμός :

ü  για το τι υλοποιούμε και σκοπεύουμε να υλοποιήσουμε εμείς ως Περιφέρεια.

ü  για το τι διεκδικούμε από άλλους φορείς

ü  για τις δράσεις με τις οποίες στηρίζουμε χρηματοδοτικά και λειτουργικά την πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση

ü  για το τι μπορούμε να προγραμματίσουμε αξιοποιώντας την τρέχουσα και την επερχόμενη, από το 2014, συγχρηματοδοτούμενες περιόδους.

Με αυτή τη φιλοσοφία, επιδιώξαμε, το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας 2012 -2014 να αποτελεί έναν Οδηγό Προγραμματισμού, που θα είναι η βάση  και για άλλα προγραμματικά κείμενα.

Το θέμα που συζητούμε, η παρουσίαση και η έγκριση του Επιχειρησιακού Προγράμματος της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας για την περίοδο 2012 -2014, είναι εξαιρετικά σημαντικό για δύο λόγους :

Ø  Ο πρώτος λόγος είναι αυτός, που μόλις αναφέρθηκα, δηλαδή η σημασία του ως ολοκληρωμένου προγραμματικού κειμένου, με μεσοπρόθεσμο χαρακτήρα.

Ø  Ο δεύτερος λόγος είναι ότι το περιεχόμενο του Επιχειρησιακού Προγράμματος κατοχυρώνει τη διαφάνεια της λειτουργίας μας και τη συνέπειά μας στις αρχές του δημοκρατικού προγραμματισμού. Γνωστοποιεί σε όλους, θεσμικούς, παραγωγικούς, κοινωνικούς, συλλογικούς φορείς και στους πολίτες την τωρινή και την μεσοπρόθεσμη δραστηριότητά μας. Γνωστοποιεί, τελικά, τα έργα μας, τις διεκδικήσεις μας, τις προθέσεις μας.»

Επίσης, ο Περιφερειάρχης αναφέρθηκε αναλυτικά στις ανοιχτές διαδικασίες που ακολουθήθηκαν, με δημοσιοποίηση και διαβούλευση πέραν της προβλεπόμενης από το θεσμικό πλαίσιο, με στόχο την ουσιαστική συμμετοχή των θεσμικών, παραγωγικών και κοινωνικών εταίρων, καθώς και των βουλευτών στην εκπόνηση του Επιχειρησιακού Προγράμματος.

Τέλος, ευχαριστώντας για τη συνδρομή τους και τη συμβολή τους, τους φορείς, την Εκτελεστική Επιτροπή, τα Υπηρεσιακά στελέχη και τους συνεργάτες, ο Περιφερειάρχης πρόσθεσε :

«Προσδοκούμε ότι το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Περιφέρειας θα μας εκφράζει όλους και θα δημοσιοποιηθεί ως αποτέλεσμα συλλογικής δουλειάς και έγκρισης από το Περιφερειακό Συμβούλιο.

Ελπίζουμε δε, ότι θα αποτελέσει ένα βασικό και αξιόπιστο προγραμματικό «εργαλείο», που θα αξιοποιηθεί τόσο από εμάς, όσο και από άλλους φορείς, με κυρίαρχο στόχο την υλοποίηση, τη δρομολόγηση και τη διεκδίκηση δράσεων προς όφελος της Στερεάς Ελλάδας και της κοινωνίας.»

2. Την ενημέρωση για την Ε΄προγραμματική περίοδο 2014 – 2020

Στα βασικά σημεία της 1^ης εγκυκλίου για το σχεδιασμό της Ε΄προγραμματικής περιόδου, στη δυνατότητα νέας αφετηρίας για τη Στερεά Ελλάδα, στη δυναμική διαδικασία προετοιμασίας με ανοιχτή και διαρκή διαβούλευση, αλλά και στο δύσκολο αγώνα που πρέπει να δώσει η Περιφέρεια για να διεκδικήσει και να πετύχει περισσότερα και θετικότερα για τη Στερεά Ελλάδα, εστιάστηκε ο κ. Περγαντάς, κατά την τοποθέτησή του, λέγοντας τα εξής :

«Στις βασικές αρχές αυτής της 1^ης εγκυκλίου περιλαμβάνεται, μια καλή εξέλιξη  για τη Στερεά Ελλάδα. Η Περιφέρειά μας εντάσσεται σε ενδιάμεση κατηγορία Περιφερειών, μεταξύ του 75 – 90 % του κοινοτικού μέσου όρου, γεγονός που διαμορφώνει για μας μια αφετηρία που είναι πιο κοντά στην κοινωνικο – οικονομική μας πραγματικότητα.

Θετικό επίσης παραμένει το γεγονός της ενίσχυσης της χώρας μας με κονδύλια του Ταμείου Συνοχής, που σε ότι αφορά τη Στερεά Ελλάδα, ενισχύει τις επιδιώξεις μας για την ολοκλήρωση μεγάλων δικτύων μεταφορών και επικοινωνιών, καθώς και δράσεων περιβάλλοντος.

Η 1^η Εγκύκλιος για την Ε΄προγραμματική περίοδο, μεταξύ άλλων, προσδιορίζει 11 θεματικούς στόχους για την επίτευξης της Στρατηγικής Ευρώπη 2020.

Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι, μέσα από τη γενική περιγραφή των 11 θεματικών στόχων, δεν διαφαίνεται να καλύπτονται οι ανάγκες της Περιφέρειας σε υποδομές, ιδίως μεταφορών.

Θα μπορούσε ακόμα να ισχυριστεί ότι, δεν υπάρχει προφανής διαφορά των 11 θεματικών στόχων από τον ισχύοντα σήμερα Στόχο 2 της ανταγωνιστικότητας.

Θα μπορούσαμε, επιπλέον, όλοι μας να συμφωνήσουμε ότι η Στερεά Ελλάδα έχει πολλαπλάσιες, διευρυμένες και ίσως πιο απαιτητές ανάγκες να αντιμετωπίσει.

Όμως, εκείνο που μπορούμε και πρέπει να διαπιστώσουμε, είναι ότι σήμερα, πιο πολύ από κάθε άλλη εποχή, είναι ανάγκη να εστιάσουμε στα πραγματικά, στα διαρθρωτικά μας προβλήματα.

Η βασική πρόκληση για την επόμενη προγραμματική περίοδο, είναι η μεγιστοποίηση της συμβολής των διαρθρωτικών ταμείων στην αναστροφή του κλίματος ύφεσης και ταυτόχρονα στην ανάπτυξη μέσα από στοχευμένες παρεμβάσεις. Παρεμβάσεις που θα πολλαπλασιάζουν τα αποτελέσματα και θα προσθέτουν αξία σε κάθε περιοχή και συνολικά στην Περιφέρειά μας.

Βεβαίως, στρατηγική επιδίωξη είναι η δημιουργία θέσεων απασχόλησης, η τόνωση της αγοράς εργασίας και η αποκατάσταση της τρωθείσας από την κρίση κοινωνικής συνοχής.»

Ακόμα, ο Περιφερειάρχης, απευθύνθηκε ανοιχτά στους φορείς της Στερεάς Ελλάδας, με τη συνεργασία των οποίων θα διαμορφωθεί το συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα της Ε΄περιόδου, επισημαίνοντας :

«Όλοι μας, θεσμικοί, παραγωγικοί, κοινωνικοί φορείς, που καλούμαστε να συμμετέχουμε στο σχεδιασμό του Περιφερειακού Προγράμματος της Ε΄Προγραμματικής περιόδου, πρέπει να εστιάσουμε στον κοινό μας στόχο : την οικονομική τόνωση και την κοινωνική συνοχή. Πρέπει να μετατρέψουμε την μέχρι τώρα εμπειρία μας σε φρέσκιες ιδέες και καινοτόμες προτάσεις. Όλοι μαζί να δημιουργήσουμε μια δεξαμενή συγκροτημένων, σαφών, συνεκτικών και ρεαλιστικών προτάσεων για να εκπονήσουμε ένα εφαρμόσιμο και αποτελεσματικό πρόγραμμα για την περίοδο 2014-2020.

Προχωρούμε σε μια διαδικασία η οποία είναι υπό διαμόρφωση.

Οι Κανονισμοί των Ταμείων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν έχουν εγκριθεί.

Ο προϋπολογισμός που θα λάβει η χώρα μας για τη νέα περίοδο 2014-2020 δεν έχει οριστικοποιηθεί.

Η Αρχιτεκτονική των προγραμμάτων της νέας περιόδου δεν έχει σχεδιαστεί. Ακόμα, σε εξέλιξη βρίσκονται οι συζητήσεις για την αναδιάρθρωση του πλαισίου εφαρμογής των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων.

Ωστόσο, ξεκινάμε όπως οφείλουμε να ξεκινήσουμε :

Πρώτον, έχοντας ήδη προχωρήσει σε διαδικαστικές – οργανωτικές ενέργειες, όπως η δημιουργία πλατφόρμας και forum  στην ιστοσελίδα της Διαχειριστικής Αρχής, η ενημέρωση των φορέων και η σύσταση της Ομάδας Σχεδιασμού του Προγράμματος. Σήμερα δε, διευρύνουμε την ενημέρωση στο Περιφερειακό Συμβούλιο και μέσω αυτού δημοσιοποιούμε την έναρξη των διαδικασιών κατάρτισης του προγράμματος της νέας περιόδου.

Δεύτερον, σχεδιάζοντας το νέο μας πρόγραμμα από «κάτω προς τα πάνω», με ανοιχτή συμμετοχή των φορέων σε αυτή την διαδικασία. Προηγουμένως αναφέρθηκα σε μια συνθετική συνεργασία όλων με κοινό στόχο την εκπόνηση του περιφερειακού μας προγράμματος 2014-2020. Μια συνεργασία που θα εξειδικεύσουμε και θα δομήσουμε με διαρκή διαβούλευση και με τη δυναμική να προχωρά με βάση τις συνθήκες και τις εξελίξεις που θα διαμορφώνονται σε όλες τις διαδικασίες σχεδιασμού.

Σήμερα σηματοδοτούμε την έναρξη μιας διαδικασίας, στην οποία όλοι πρέπει να εστιάσουμε με προσοχή, υπευθυνότητα και πνεύμα σύνθεσης. Για δύο λόγους :

Ο ένας λόγος είναι ότι, κανείς άλλος, αλλά εμείς και οι φορείς της Περιφέρειας, με τις προτάσεις μας, τις απόψεις μας και την ψήφο μας, θα φτιάξουμε το συγχρηματοδοτούμενο προγραμματικό κείμενο, το οποίο θα καθορίσει τις προτεραιότητες του τόπου και της κοινωνίας σε βάθος χρόνου. Και σ΄αυτό το κείμενο θα πρέπει να βάλουμε το δημιουργικό μας προβληματισμό, την περιφερειακή συνείδηση, τη γόνιμη σκέψη, την κοινωνική κουλτούρα μας.

Ο άλλος και πολύ σοβαρός λόγος είναι ότι αυτή η περίοδος, η περίοδος σχεδιασμού της Ε΄προγραμματικής περιόδου, είναι παράλληλα ένας μεγάλος και δύσκολος αγώνας, για να διεκδικήσουμε και να κατοχυρώσουμε όσο το δυνατόν περισσότερα, όσο το δυνατόν θετικότερα για τη Στερεά Ελλάδα. Γιατί από μόνο του το κριτήριο του ΑΕΠ, με βάση το οποίο χαρακτηριζόμαστε Περιφέρεια σε μετάβαση, δεν αποτυπώνει την πραγματικότητα του τόπου μας. Δεν αποτυπώνει την πραγματική κατάσταση της Στερεάς Ελλάδας, όπως τις επιπτώσεις της παρατεταμένης ύφεσης, την υψηλή ανεργία, την ύπαρξη απομακρυσμένων περιοχών, τις γεωγραφικές ιδιαιτερότητες, τις αναπτυξιακές ανισότητες, την κάθετη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας και τις συνεπαγόμενες απειλές του κοινωνικού ιστού.

Ο σχεδιασμός λοιπόν της Ε΄προγραμματικής περιόδου, είναι μια καλή αφορμή, να αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα με μια νέα ματιά. Να εργαστούμε δημιουργικά, με σύγκλιση, να συγχρονίσουμε το βηματισμό μας και να συντονίσουμε τη δράση μας έτσι ώστε να μεγιστοποιήσουμε το όφελος.

Πιστεύω πως αυτή η συγκυρία θα αναδείξει όσα μας ενώνουν και πως η συνεργασία όλων μας θα λειτουργήσει θετικά, εποικοδομητικά και κυρίως αποτελεσματικά.»

Ως μια από τις πιο δημιουργικές και παραγωγικές συνεδριάσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου, χαρακτήρισε τη σημερινή ο Περιφερειάρχης, τονίζοντας : «Σήμερα στο Περιφερειακό Συμβούλιο συζητήσαμε δυο κορυφαία θέματα : το Επιχειρησιακό μας Πρόγραμμα και το σχεδιασμό της Ε΄Προγραμματικής Περιόδου, θέματα συνδεόμενα και εφαπτόμενα.  Στην ουσία δηλαδή μιλήσαμε για τον προσανατολισμό της Στερεάς Ελλάδας τα επόμενα χρόνια. Αυτή η συνεδρίαση σηματοδοτεί μια περίοδο σύνθετης, εντατικής, σκληρής, αλλά ταυτόχρονα πολύ ενδιαφέρουσας δουλειάς για την Περιφέρεια. Έχουμε ένα σαφώς περιγεγραμμένο πρόγραμμα μέχρι το 2014 και δρομολογούμε το νέο συγχρηματοδοτούμενο προγραμματικό κείμενο μέχρι το 2020.

Σήμερα μιλήσαμε για ολοκληρωμένο προγραμματισμό. Το Επιχειρησιακό μας Πρόγραμμα μέχρι το 2014 καταγράφει ανάγκες, ιεραρχεί προτεραιότητες και δρομολογεί πρωτοβουλίες και διεκδικήσεις. Ένα πρόγραμμα που αναδεικνύει σε όλους τους τομείς, τι χρειάζεται και τι επιδιώκει η Στερεά Ελλάδα.

Παράλληλα λοιπόν με τα όσα επιδιώκουμε από το συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα της Ε΄περιόδου, εμείς θέλουμε να διεκδικήσουμε και να πετύχουμε περισσότερα για τον τόπο μας και την κοινωνία. Θέλουμε το Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα να υλοποιηθεί και να διευρυνθεί, έτσι ώστε να καλύψει και να αντιμετωπίσει σε μεγαλύτερο βαθμό τις ανάγκες μας. Θέλουμε και τα άλλα Ειδικά Προγράμματα να προχωρήσουν. Θέλουμε να εξομαλυνθούν οι χρηματοροές, έτσι ώστε να υλοποιούμε άμεσα και απρόσκοπτα, όλα όσα προγραμματίζουμε. Θέλουμε η χώρα μας να ξεπεράσει την ύφεση και η αναστροφή αυτή να αποδώσει ξανά στην Περιφέρεια όσα στερείται σήμερα με τους ασφυκτικούς δημοσιονομικούς περιορισμούς.

Σήμερα παράλληλα κάναμε ένα νέο άνοιγμα στους φορείς και στην κοινωνία. Δημοσιοποιήσαμε τον προγραμματισμό μας, ενώ παράλληλα καλέσαμε ανοιχτά όλους να δουλέψουμε συνθετικά για τη νέα προγραμματική περίοδο. Να δώσουμε βάρος στον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να αξιοποιήσουμε τον πλούτο του τόπου μας και να τον κάνουμε κινητήριο μοχλό για την οικονομία μας, να τον κάνουμε εφαλτήριο για τη βελτίωση του επιπέδου της ζωής μας.»